Sporda genetik
testlerin ani ölümlerin önüne geçebileceğini belirten uzmanlar, bu alandaki
çalışmaların önemine işaret ediyor. Spor genetiği uzmanları, özellikle
profesyonel sporcuların hayatlarında sadece bir kez yaptırabilecekleri genetik
testler ile herhangi bir hastalığa yatkın olup olmadıklarını öğrenebileceğine
dikkat çekiyor.
St. George Üniversitesi profesörlerinden Sanjay Sharma’nın son
yayını dünyanın sayılı dergilerinden New England Journal of Medicine dergisinde
yayınlandı. Aynı zamanda İngiliz Futbol Birliği Üyesi olan Dr. Sharma’nın
yayını yeni başlayan futbol sezonunda tehlikenin büyüklüğünü gündeme getirdi.
Her 200 bin sporcuda 1 ani ölüm görülüyor
Spor genetiği uzmanı ve Üsküdar Üniversitesi Tıbbi Genetik ve
Moleküler Tanı Laboratuvarı Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkut Ulucan, konunun
çok önemli olduğunu vurgulayarak şu değerlendirmelerde bulundu:
“Dr. Sanjay Sharma’nın yayınında araştırmanın profesyonel
sporcularda değil, alt yapı sporcularında yürütülmesi tehlikenin boyutunu daha
da önemli kılıyor. Özellikle spor akademilerinde çok ağır antrenman programları
uygulanıyor ve sporcular çoğu zaman fazlaca zorlanmış oluyor. Ailesinde
herhangi bir kalp- damar problemi olan bireyler çoğu zaman bu bilgiyi saklıyor.
Yayındaki veriler incelendiğinde her 200 bin sporcuda 1 rastlanması tahmin
edilen ani ölüm riskinin 14 bin 700’de 1 gibi ürkütücü boyutlara yükseldiğini
gösteriyor.”
Tüm branşlarda uygulanmalı
Doç. Dr. Korkut Ulucan, araştırmanın diğer boyutunun bu
bireylere ait fizyolojik testlerde herhangi bir belirti ortaya çıkmaması
olduğuna dikkat çekerek bu tür testlerin sporun tüm branşlarında uygulanması
gerektiğini söyledi. Doç. Dr. Korkut Ulucan, “Sporcu, test sonuçları normal
görünmesine rağmen ansızın ummadık olaylar ile karşılaşabiliyor. Olay sadece
futboldan ibaret değil. Sporcuya yönelik genetik testler, diğer tüm spor
branşlarını da kapsamalı” uyarısında bulundu.
Bir kez yaptırılacak genetik testle riskler azaltılabilir
Genetik testler sayesinde genç yaştaki sporcu ölümlerinin önüne
geçebileceğini belirten Doç. Dr. Korkut Ulucan, şunları söyledi:
“Ailesel formları olan kalp-damar hastalıkları önceden tahmin
edilebilir, önlemleri daha belirtiler başlamadan alınabilir. Özellikle
profesyonel sporcular hayatlarında sadece bir kez yaptırabilecekleri genetik
testler ile herhangi bir hastalığa yatkın olup olmadıklarını öğrenebilirler.
Şüpheli vakalarda önlem alınabilir
Hatırlarsanız 2003 yılında Kamerunlu futbolcu Vivien Foe, 2012
yılında Bolton Wanderers’li Muamba veya geçen yıl Londra Maratonu’nda hayatını
kaybeden Matt Campell bu konuda verebileceğimiz trajik örneklerden. Daha
fazlası var, özellikle ülkemizde kayıt altına alınamayan birçok ani ölüm vakası
maalesef genç sporcuları yakalıyor. Bizler bu noktada profesyonel sporcularda
bu analizleri gerçekleştirip en azından şüpheli vakalarda önlem alabiliriz.
Gerek üniversitelerimizle gerekse tanı merkezleri ile yapılacak iş birliği
projeleri ile genetik testler gerçekleştirilebilir ve daha fazla yaşanması
muhtemel olayların önüne geçebiliriz.”