Mevsim geçişlerinde sıcaklık, hava basıncı, elektriksel yük, rüzgar ve nem
gibi pek çok çevresel faktördeki ani değişiklikler, metabolik ve psikolojik
problemlere neden olabiliyor. Bu dönemde en sık görülen sağlık sorunlarının
başında üst solunum yolu enfeksiyonlarını geldiğini belirten DoktorTakvimi.com
doktorlarından Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Odyoloji Uzmanı Dr. Öğr.
Görevlisi Tuna Kenar, hastalıklardan korunmak için sağlıklı ve dengeli
beslenmenin ve düzenli uykunun büyük önem taşıdığını söylüyor.
Mevsim geçişleri pek çok kişi için hastalıkların habercisi oluyor.
Özellikle sıcaklığın düşmesi, rüzgâr, yağmur gibi çevresel faktörlerdeki ani
değişiklikler nedeniyle hem bedenen hem psikolojik açıdan problemlerle daha sık
karşılaşılabiliyor. DoktorTakvimi.com doktorlarından Kulak
Burun Boğaz Hastalıkları ve Odyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Görevlisi Tuna Kenar, bu problemleri
yaşamamak ya da mevsim geçişlerini daha kolay atlatmak isteyenler için önemli
bilgiler paylaşıyor.
Beslenme ve uyku alışkanlıkları gözden
geçirilmeli
Mevsim geçişlerinde sıcaklık, hava basıncı, elektriksel yük, rüzgar ve nem
gibi pek çok çevresel faktördeki ani değişiklikler sonucu ortaya çıkan
metabolik ve psikolojik bulguların kişiden kişiye farklılık gösterebildiğini
hatırlatan DoktorTakvimi.com doktorlarından Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve
Odyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Görevlisi Tuna Kenar, “Bazı kişiler bu adaptasyon
sürecini hiç fark etmeden geçirebilirken, bazı kişilerde ciddi sorunlar ortaya
çıkabilir. Örneğin aşırı stresli, heyecanlı ve sinirli kişiler mevsim
geçişlerinde kendilerini fiziksel olarak daha güçsüz hisseder. Bunun sonucunda
da vücutları daha çabuk tepki gösterir ve hastalanmaya daha müsait olurlar.
Mevsim geçişlerinde ani değişen sıcaklık ve nem oranı yüzünden psikolojik ve
hormonal denge de bozulabilir. Güneşli saatlerin azalması ve günlerin kısalarak
erkenden kararması kişilerin depresyona girmesini kolaylaştırır. Bu
değişimlerle beraber değişen hava şartları ve gündüz uzunluğuna bağlı olarak
beslenme ve uyku alışkanlıklarının tekrar gözden geçirilmesi gerekir. Sıcak ve
soğuk hava geçişleri yüzünden yaşanan yorgunluk ve stres sonucu tiroid bezinde
çalışma düzensizlikleri görülebilir” diyor.
En çok görülen hastalık üst solunum
yolları enfeksiyonları
Hava sıcaklıklarındaki ısınma ve soğumaların vücudu strese soktuğunu
belirten DoktorTakvimi.com doktorlarından Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve
Odyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Görevlisi Tuna Kenar, bu durumun bağışıklık sistemini
zayıflatarak vücudu birçok hastalığa hassas hale getirebileceğini söylüyor.
DoktorTakvimi.com doktorlarından Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Odyoloji
Uzmanı Dr. Öğr. Görevlisi Tuna Kenar, mevsim geçişlerinde sıkça rastlanan
sağlık sorunlarını ise şöyle anlatıyor: “Dış ortamla ilk temas eden organlarımız
üst solunum yolu, deri ve gözdür. Bu dönemde en çok üst solunum yolu
enfeksiyonlarına rastlanır. Soğuk hava, toz ve polene bağlı alerjik
reaksiyonlar, bağırsak enfeksiyonları gibi fizyolojik sorunlar yanı sıra
depresyon, uykusuzluk, halsizlik, isteksizlik gibi psikolojik sorunlara da yol
açabilir. Kilo artışı, vücutta aşırı su tutulması, migren atakları, sindirim
bozuklukları, saç dökülmeleri, hormonal dengesizlikler gibi bozukluklar mevsim
geçişlerinde sık karşılaşılan şikayetlerdir. Diğer yandan, kişiler kas iskelet
sistemine ait ağrılardan da şikayetçi olabilir. Beynimizin ortasındaki ısı
düzenleyicilerinin bulunduğu merkezde ani hava değişimlerinde zorlanabilir.
Kronik hastalığı bulunan kişilerde ısı kontrol merkezi oldukça zorlanır ve ısı
değişimine karşı daha fazla hassas olurlar. Şeker, hipertansiyon, bağışıklık
bozukluğu, kronik kalp, böbrek, tiroidi ve akciğer hastalığı olanlar, 65 yaş
üstü kişiler, çocuklar ve hamileler risk grubunu oluşturuyor.”
Risk grubundaki kişiler grip aşısı
olmalı
DoktorTakvimi.com doktorlarından Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Odyoloji
Uzmanı Dr. Öğr. Görevlisi Tuna Kenar, mevsim geçişlerinde sıkça görülen
hastalıklardan korunma yollarını ise şöyle anlatıyor: “Eğer nezle grip gibi
bulaşıcı hastalık varsa kişisel maske takma, el yıkama, hapşırırken ağzı elin
tersiyle kapama gibi basit önlemler alarak bulaşma riski en aza indirebilir.
Keza, daha fazla bulaşmayı engellemek için bulaşıcı hastalığı olan bu kişilere
gerek doktorlar, gerekse de işyeri/okul yöneticileri tarafından istirahat
önerilerek toplumdan izole edilmelidir. Daha çok viral kökenli olan gribal
enfeksiyonların ilerleyip sinüzit, orta kulak iltihabı, zatürre, solunum
yetmezliği gibi daha ciddi hastalıklara yol açmasını önlemek için tıbbi yardım
alınmalıdır. Risk grubundaki kişiler grip ve zatürre aşısı olmalı, grip
aşısından beklenen koruyuculuğu sağlayabilmek için ise yetkili ulusal sağlık
kurullarının her yıl yapacağı aşı zamanlama çağrısı dikkate alınmalıdır. Aniden
soğuyan havalarda ise vücut dengesinin korunabilmesi için ısı düzenleyici
merkezin enerjiye ihtiyacı vardır. Bu nedenle mevsim geçişlerinde sağlıklı ve
düzenli beslenmek, uyumak ve mevsime uygun kıyafetler giymek büyük önem taşır.”
Mevsim geçişlerini rahat atlatabilmek
için neler yapılmalı?
- Beslenme ve uyku düzenine çok dikkat edilmeli. Vitamin ve mineral yönünden zengin yiyecekler ve özellikle mevsim meyveleri tüketilmeli,
- Bol su içilmeli, sigara ve alkolden uzak durulmalı,
- Eğer kapalı bir mekanda bulunulacaksa ortam temiz olmalı ve iyi havalandırılmalı,
- Mevsim ve dış ortam sıcaklığına uygun giyinmeli, günlük hava değişimlerini takip ederek uygun kıyafet ve aksesuar (şapka, yağmurluk, hırka, şemsiye, bere, atkı, gözlük vb.) kullanmalı,
- Strese sebep olan durumlardan kaçınılmalı,
- Havanın temiz ve güneşli olduğu saatlerde bol bol hareket edilmeli,
- Düzenli spor yapılmalı ama aşırı yorucu efordan sakınılmalı, ağrı olması durumunda efora ara verilmeli.