Sindirim
sistemini etkileyen ülser, mide dokusunda meydana gelen yaralar ve
iltihaplanmalar olarak kendini gösteriyor. Hayat kalitesini düşüren bir mide
hastalığı olarak dikkat çeken ülser, beslenme düzeninde yapılan değişikliklerle
belli ölçüde kontrol altına alınabiliyor. Batıgöz Sağlık Grubu’ndan
Gastroenteroloji Uzmanı Uzm. Dr. Halil Genç, ülser ile ilgili merak edilenleri
anlattı…
Ülser
nedir?
Ülser, mide ya da onikiparmak bağırsağının, mide asidi ve pepsin
gibi sıvılar tarafından tahrip edilip, doku kaybının oluşmasıdır. Doku kaybının
yanı sıra mide ya da onikiparmak bağırsağında pepsinin de etkisi ile yaralar
oluşur. Enflamasyon adı verilen bu yaralar, ülkemizde mideden çok onikiparmak
bağırsağında görülmektedir. Midede oluşan ülserler gastrik ülser, onikiparmak
bağırsağında oluşan ülserler duoedenum ülseri veya bulber ülser olarak
adlandırılır. 3-5mm den 5 cm.’e varan genişlikte olabilirler.
Belirtileri
nelerdir?
Ülserin en sık rastlanan belirtisi, karnın üst kısmında yanma
şeklinde hissedilen ağrıdır. Özellikle öğün aralarında kendini daha çok
gösteren ülser, özellikle onikiparmak ülseri olan kişileri gecenin herhangi bir
saatinde uyandırabilir. Diğer belirtiler ise şöyledir:
Bulantı
Hazımsızlık
Şişkinlik ve gaz
İştahsızlık
Kilo kaybı
Sık acıkma
Kusma ile gelen rahatlama
Yemek yedikten sonra mide
ağrısı
ERKEKLERİ
DAHA FAZLA ETKİLİYOR
Kadınlarda
mı yoksa erkeklerde mi daha sık karşılaşılır?
Ülser erkeklerde, kadınlara oranla üç kat daha fazla görülür.
Yaşam boyu ülser görülme oranı erkeklerde yüzde 11-14, kadınlarda ise yüzde
8-11’dir. ABD’de erkek ve kadınlarda görülme oranı eşitken, Batı Avrupa’da ise
erkeklerde kadınlardan 2-3 kat fazla görüldüğü bildirilmiştir. Özellikle 30-50
yaş grubunda daha çok görülen ülser, 60 yaş civarında kadınlarda daha çok
ortaya çıkar.
BESİNLERİ
İYİ ÇİĞNEYİN
Nedenleri
nelerdir?
Midenin koruyucu mekanizmaları ve midede sorun yaratacak
mekanizmalar arasında bir dengesizlik ortaya çıkar ise kişide mide şikayetleri
başlar. Ülserin ortaya çıkmasını kolaylaştıran bazı faktörler vardır. İnsan
vücudunda mekanik ve fizyolojik etkileri olan helicobacter pylori adı verilen
bir bakteri, sigara ve alkol tüketimi ile ve bazı ilaçlar ülsere neden olan en
önemli etkenlerdir. Bunun yanı sıra;
Genetik faktörler
Dengesiz ve sağlıksız
beslenme düzeni
Besinlerde hijyene dikkat
etmemek
Aşırı tuz tüketimi
Besinleri az çiğnemek
Uzun süre aç kalmak
Mideyi fazla doldurmak
Uykusuzluk
Yorgunluk
Stres ülserin nedenleri
arasında sayılabilir.
ERKEN
TEŞHİS KANSERDEN KORUR
Ülser
nasıl teşhis edilebilir?
Gastroenteroloji Uzmanı Uzm. Dr. Halil Genç, “Ülser teşhisinin
en doğru yöntemi endoskopidir. Ülserin mide kanserine dönüşmesini önlemede ülserin
endoskopi ile erken teşhis edilebilmesi çok önemlidir” dedi.
TEKRARLAYABİLİR!
Ülserin
tedavisi nasıl yapılır?
Ülser tedavisinde helicobacter pylori asidini baskılayan ilaçlar
ve pozitif bulunursa enfeksiyona yönelik antibiyotik tedavisi verilir. Ülser
ilaçları mide asitlerini azaltarak kişinin yakınmalarını rahatlatır. Bunun yanı
sıra mide asidinin ülser üzerine etkisini ortadan kaldırarak, iyileşmeyi
sağlar. Çoğu ülser ilaç tedavisi ile iyileşir. İlaç tedavisinin dışında
uygulanan diğer yöntem ise asit ve pepsin salgısını engellemek için bu salgıyı
uyaran sinirin (vagus siniri) kesilmesine dayanır. Ancak tekrar etme riski
olabilir. Bazı ülser vakaları kanama, daralma -tıkanma, delinme gibi sorunlara
yol açarsa ameliyat gerekebilir. Ülserler kronik ve tekrarlayıcıdır, hayat
kalitesini azaltır. Tedavi edilemeyen bir ülserin iyileşmesi 10- 15 yıl kadar
sürer. Bunun yanı sıra ülser diyeti de ülser tedavisinde yardımcıdır.
ÜLSER
DİYETİ
MİDENİZ
UZUN SÜRE BOŞ KALMASIN, ÖĞÜNLERİ ATLAMAYIN
Ülser
diyeti nedir? Nelere dikkat edilmelidir?
Batıgöz Sağlık Grubu’ndan
Gastroenteroloji Uzmanı Uzm. Dr. Halil Genç, ülser diyetini şu sözlerle
anlattı:
Mide yanmasını önlemek için
içilen süt bile ülser rahatsızlığını ileri seviyelere götürebilir. Bu nedenle
ülser hastaları midelerine iyi gelmeyen, mide salgısını artıran her türlü gıda
ve içecekten kesinlikle uzak durmalıdır. Ekşi, acı, soğanlı yiyecekler
şikayetleri artırıyorsa onlardan uzak bir beslenme rutini oluşturulmalıdır.
Sigara içmek ülser tedavisini bloke ederek ülserin iyileşmesini
geciktirmektedir. Alkol alımı da yüzeysel mukoza direncini bozduğu için gastrit
ve ülser gibi hastalıkların tedavisini zorlu hale getirir. Özellikle akut
ülserde kesinlikle alkol kullanımından uzak durulmalıdır.
Sağlıklı ve düzenli bir
beslenme programını uygulayın.
Kahvaltı etmeyi ve
öğünlerinizi ihmal etmeyin.
Kızartma, aşırı şekerli,
tuzlu ve yağlı tatlılardan uzak durun.
Yeterli sıvı almaya özen
gösterin.
Çay ve kahveyi sınırlayın.
Akşamları buharda pişmiş
yemekleri tercih edin.
Küçük porsiyonlar tüketin
Mideniz uzun süre boş
kalmasın.
Tatlı olarak taze ve kuru
meyveler, meyveli yoğurtlar veya sütlü tatlıları tercih edin.