Bağımlı bireylerin tedavi ve
rehabilitasyon süreçlerinde sosyal desteğin önemine işaret eden Psikiyatrist
Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, en iyi sosyal desteğin aile olduğunu ve ailenin de bu
sistemin içine alınması gerektiğini vurguladı. Üsküdar Üniversitesi ev
sahipliğinde iCAAD desteğiyle düzenlenen konferansta konuşan Prof. Dr. Nesrin
Dilbaz, bağımlı bireylerin yaşadığı en önemli sorunlardan birinin istihdamla
ilgili olduğunu belirterek bu konuda da gereken düzenlemelerin yapılması
gerektiğini söyledi.
Üsküdar Üniversitesi ev
sahiplinde iCAAD’in (İnternational Conference Addiction Associated
Disorders)desteği ile düzenlenen; “Bağımlılık Tedavisinde Bütüncül Yaklaşım;
Tedavi ve Bakım Hizmetlerinin Psikososyal Müdahaleler ile Entegrasyonu” konulu
konferans ulusal ve uluslararası uzmanları bir araya getirdi.
Psikiyatri uzmanları, aile
hekimleri, psikologlar, sosyal çalışmacılar, PDR uzmanları, hemşireler ile
bağımlılıkla ilgili olan personellerin ve yerel yönetim birimlerinin katılım
gösterdiği konferansta; tüm dünyada giderek artış gösteren bağımlılık ve
bağımlılık ile ilgili sorunların çözümüne ilişkin tüm konular masaya yatırıldı.
Prof.
Dr. Nesrin Dilbaz: “Bağımlılık alanında bilgi paylaşımını amaçladık”
NPİSTANBUL Beyin Hastanesi
AMATEM Klinik Direktörü Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, konferansın açılış
konuşmasında bu yıl İstanbul’da iCAAT’ın ikinci toplantısını
gerçekleştirdiklerini ve geleneksel hale gelmesini istediklerini belirterek
“iCAAD Londra, Paris ve Roma’da yıllık düzenli eğitim programları olan bir
kuruluş. Biz de bu yıl İstanbul’da bağımlılık konularında farklı konuları ele
aldığımız ortak bir konferans düzenliyoruz. Ülkemizde bağımlılık alanında
çalışan profesyonellerin veya bağımlılık alanında profesyonelleşmek isteyen
öğrencilerimizle birlikte, sivil toplum örgütleri ve yerel yönetimlerde
bağımlılık alanında çalışan kişileri de konferansımıza davet ederek iş birliği
ve bilgi paylaşımını amaçladık. Yurt dışından çok değerli konuşmacıları ve
hocalarımızı konferansımızda ağırlıyoruz” dedi.
Prof.
Dr. Nesrin Dilbaz: “Tedavi sonrası bakım önemli”
Prof. Dr. Nesrin Dilbaz,
bağımlılık alanındaki rehabilitasyon ve tedavi sonrası bakım hizmetlerinin
önemine işaret ederek “Bu konulara artık çok daha fazla yoğunlaşmamız
gerekiyor. Çünkü rehabilitasyon ve tedavi sonrası bakım hizmetlerini
istediğimiz gibi geliştiremezsek hastaların çok sıklıkla relapsla geriye
geldiklerini görüyoruz. Bu anlamda bizim de kendimizi geliştirmeye ve gelen
konuk profesyonellerden deneyim ve bilgilerini almaya ihtiyacımız var” dedi.
“Türkiye’de
Bağımlılık ve Rehabilitasyon” çalışmalarını anlattı
Prof. Dr. Nesrin Dilbaz,
“Türkiye’de Bağımlılık ve Rehabilitasyon” başlıklı sunumunda tedavi
merkezlerinde rehabilitasyon programlarının merkezlerin olanakları ölçüsünde
uygulandığını belirterek tedavi merkezlerinde özellikle yetişmiş personel
eksikliği ve teknik nedenlerden kaynaklanan sorunlara değindi.
10 Mart 2019 tarihinde
Bağımlılık Danışma, Arındırma ve Rehabilitasyon Merkezleri Hakkında Yönetmelik
yayınlandığına değinerek “Bununla birlikte artık bu bağımlılıkla ilgili
rehabilitasyon merkezleri ve bu merkezlerin tanımlanması ve bağımlılıkta
rehabilitasyonun bir biçimde yapılandırılmış ve kalitesi belirlenmiş bir eğitim
ve programa ait olması gerektiği konuşulmaya başlandı. Hardware var ancak
software’in oluşturulması gerekiyor. Oradaki programlarla ilgili deneyimler ve
bilgilerin bir araya gelmesi önemli. Bu toplantıda bu deneyimlerin bir araya
gelmesi de önemli” dedi.
Prof.
Dr. Nesrin Dilbaz: “Aile desteği önemli”
Bağımlı bireylerde en iyi
sosyal desteğin aile olduğunu belirten Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, aile ile iş
birliği ve desteğin önemini belirterek aileyi de sistemin içine almanın önemine
işaret etti. Dilbaz, bağımlı bireylerin topluma yeniden uyum aşamasında karşılaştığı
en önemli sorunlardan birinin kalabilecekleri bir yer ve iş bulma sorunu
olduğunu söyledi.
Yasal düzenlemeler
içerisinde ruhsal özürlülerin rehabilitasyonuyla ilgili bir yasa ve yönetmelik
olmadığına değinen Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, “Bu konuda haklar daha çok
özürlüklerle ilgili mevzuatta. İş yasasının içinde her özel kurum ya da
belediye olsun iş yerinin çalıştırdığı personelin %3’ü oranında engelli
personel çalıştırmak zorunda fakat ilanlara baktığınızda ruhsal hastalık engeli
olmama kaydı yazılı. Yani engellileri alıyor ama bu kişi bağımlı olmayacak ya
da başka bir psikiyatrik rahatsızlığından dolayı engeli olmayacak” diyerek bu
kişilerin iş olanakları yaratılması için düzenleme yapılması gerektiğini
kaydetti.
Bağımlılığın aslında acil
uyarı sistemi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, “Avrupa’da bir ülkede
bir sorun ortaya çıktığında diğer ülkelere çok hızlı yayılabiliyor. Şimdi
baktığımızda özellikle Amerika’da çok ciddi bir opioid ağrı kesici salgını var.
Türkiye henüz o noktaya gelmiş değil” dedi.
Doç.
Dr. Onur Noyan: “Rehabilitasyon sürecindeki yöntemler konuşulacak”
NPİSTANBUL Beyin Hastanesi
Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Onur Noyan da Türkiye’de bağımlılıkla ilgili
tedavilerin uygulandığı çok fazla merkez açıldığını, tedavilerde iyi bir
noktaya gelindiğini ancak tedaviden sonraki hizmetlerde bazı aksaklıkların
yaşandığını belirterek “Özellikle rehabilitasyon dediğimiz uzun soluklu
programların eksikliği ve açıklığını hissediyoruz. Bunun için başka ülkelerde
rehabilitasyon açısından tecrübeli olan ülkelerdeki meslektaşlarımızla ortak
görüşmeler ve çalışmalar yapıp ülkemize ne gibi programlar getirebiliriz ve
neler yapılabileceğini konuşmak için bugün toplandık. İngiltere, İskoçya ve
İsveç’ten meslektaşlarımız geldi. Rehabilitasyon konusunda onlar ne yapıyorlar
ve tedavide bizleri neler bekliyor gibi konuları konuşacağız” dedi.
Doç. Dr. Onur Noyan, “Zarar
Azaltma Yaklaşımı” başlıklı sunumunda 1920’li yıllarda İngiltere’de ortaya
çıkan bu yaklaşımla ilgili ülkemizde henüz net bir fikir birliği olmadığını
kaydetti. Zarar azaltma yaklaşımı ile kişinin yaşam kalitesinin artırılmasının
hedeflendiğini belirterek bu yaklaşımın alkol, madde, sigara ve kumar
bağımlılığında zaman zaman kullanıldığını ifade etti.
Birçok ülkede zarar azaltma
programlarının uygulandığını ancak ülkemizde çok az uygulandığını kaydeden Doç.
Dr. Onur Noyan, “Çünkü hastalar ne istiyor, aileler ne istiyor, biz uzmanlar ne
istiyoruz? Bunları birleştiren ortak bir fikir birliğimiz yok. Hasta yakınları
daha çok kişilerin alkol ve maddeyi tamamen hayatından çıkarmasını bekliyorlar.
Tedavi ekibi olarak biz de bunu bekliyoruz. Ama bazen hastalar ‘Ben hayatımdan
çıkarmasan, daha az içsem, biraz daha kontrollü içsem nasıl olur’ diye bir
beklenti ile geliyor. Bu beklenti ortak bir noktada buluşmadığı zaman tedaviden
çabuk kopmalar ya da tedaviyi terk etme gibi sorunlar olabiliyor. Zarar azaltma
kişinin tedavi sürecinde kalmasını kolaylaştıracak tedavi yöntemlerini
içeriyor” dedi.
Uzman
Klinik Psikolog Ahmet Yılmaz: “Tedavi süreçlerine aile de katılmalı”
NPİSTANBUL Beyin Hastanesi
Uzman Klinik Psikolog Ahmet Yılmaz da “Bağımlılık ve Aile Terapileri” başlıklı
sunumunda ailenin tedavi sürecine katılımının önemini vurguladı. Çocuğun
bağımlılıkla tanışmasında aile tutumlarının önemli olduğunu kaydeden Yılmaz,
“Aile dinamikleri bireyin madde kullanmaya başlamasında önemli bir risk faktörü
olmakla birlikte tedavinin başarılı olmasında da önemli bir etkendir” dedi.
Uzman
Klinik Psikolog Ahmet Yılmaz: “Çocuğa sorumluluk verilmeli”
Çocuğun sorunlarını tek
başına çözmesine fırsat vermenin, çocuğa sorumluluk vermenin ve çocuğa sınır
koymamanın önemini vurgulayan Yılmaz, “Çocuğunun zorluk çekmesini ve sıkıntı
yaşamasını istemiyor. Kendi çocukluğunda yaşadığı zorlukları çocuğunun yaşamaması
için her şeyi yapıyor. Çocuğa sorumluluk verilmiyor. Çocuğa sınır çizilmiyor.
Bazı kavramlardan uzak büyüyorlar. Çocuklar bir şeyi elde ederken onun
bedelinin olduğunu, bir şeyi hak etmek gerektiğini öğrenmeden büyüyorlar ve
olumsuz duyguya katlanmamaya başlıyor. Problemi ailesi tarafından çözülüyor.
Çocuğa hiçbir şekilde hayır kelimesi kullanılmıyor” dedi.
Konferansa Amerika’dan
katılan Griffin Hastanesi Acil Servisler Bölüm Başkanı Dr. Gregory Boris,“Geleneksel Tıp ve Bağımlılığın Değişen Yüzü” başlıklı sunumunda hastanelerinde
bağımlı hastalara yönelik gerçekleştirdikleri tedavi ve uygulamalar hakkında
bilgi verdi.
The Guest House Ocala
Kurucusu ve Travma Uzmanı Judy Crane ise bağımlılık ve travma üzerine sunum
yaptı. Psikoterapist ve Klinik Yardım Danışmanı Dr. Colleen Kellyde bağımlılık
tedavisinde tedavi sonrası bakımın önemine değindi.