Bizim köy,
dediğime bakmayın, bu yazımda sizlere Mahmut Makal’ın “Bizim Köy” kitabından
bahsedeceğim. Hani Türk edebiyatı tarihinde ilk defa tüm çıplaklığı ile köy
gerçeğini anlatan, dönemine damgasını vuran “Bizim Köy” kitabı var ya, işte onu
diyorum...
Bizim Köyü; arı,
duru öz Türkçe ile basit, anlaşılır; olduğu gibi, eklemeden, çıkarmadan anlatan
kitap…
1940’lı,
1950’li yılların köy gerçeği…
İstanbul’da ya
da başka bir şehirde yaşamış, hayatında hiç köy, köy yaşamı görmemiş; buna
karşın köylerle ile ilgili bir sürü roman, hikâye yazmış yazarlara karşı; köyde
doğmuş, köyde büyümüş, köyde ne yaşadı ise hiç abartıya kaçmadan, olduğu gibi anlatan
yazardır Mahmut Makal.
Mahmut
Makal’ın “Bizim Köy” kitabı döneminde büyük ses getirir. Deyim yerinde ise; yer
yerinden oynar; “Köyde yaşam böyleymiş ha!” denir; çünkü şehirli yazarların romanlarında,
hikâyelerinde anlatılan köy bambaşkadır.
Kitap, ülke
siyasi gündeminde o kadar çok etki yaratır ki; dönemin cumhurbaşkanı Celal
Bayar, Mahmut Makal’ı makamına çağırır, “Köyün bir derdi, sıkıntısı olursa bana
gel; öyle kaleme, kâğıda yazma!” der.
Cumhurbaşkanı
Celal Bayar’ın bu sözü üzerine, Mahmut Makal 16 kitap daha yazar.
Ülke insanı
Mahmut Makal’ın kitaplarına büyük bir ilgi gösterir.
“Bizim Köy” kitabı
birçok dile çevrilir…
Mahmut
Makal’ın ödülü cezaevi olur; adli ve idari soruşturmalar sonucu bir ay Aksaray cezaevimde
yatar…
Köyün
adetleri, inançları, ekini, harmanı…
Günlük
yaşamı…
Öyle siyasi,
ideolojik cümleler kurarak falan değil…
Köylü nasıl
yaşarsa işte…
Sabah
kalkılır, tarlaya gidilir, tarla sürülür…
Ekin
derilir, saman çekilir, eşekle yük taşınır…
İnek
sürüleri, koyun sürüleri, çobanlar…
Çocuklar,
hastalıklar, ölümler ve doğumlar…
Kahvehane, köy
odası, cami, okul…
Okulun
sorunları, öğrencilerin devamsızlıkları, kız çocukları…
Köylünün
dünyası…
Kitapta
anlatılanlar bunlardan ibarettir…
17 kitaba,
bir sürü ödüle- yurt içi yurt dışı- kitapların yabancı dillere çevrilmesine rağmen,
Mahmut Makal doğup büyüdüğü yerde hak ettiği ilgiyi görmez.
Yola,
sokağa, okula, caddeye adı verilmez.
Memleketinde
adı anılıp, bir yerlere ismi verilmese de, o iyi bir yazardır.
Büyük
yazarların arasındadır…
Adı, Mahmut
Makal’dır, “Bizim Köy” kitabıdır.