Aile ve eş dostlarla geçirilen en anlamlı zamanlar hiç kuşkusuz bayram
ziyaretleri oluyor. Yemekler pişiyor, sofralar kuruluyor, keyifli sohbetler
ediliyor. Kurban Bayramı’nın geleneksel sofralarında ilk akla gelen şey ise
kırmızı et tüketimi oluyor. Öyle ki et kahvaltıda dahi yenilebiliyor. Kırmızı
et protein açısından zengin olmasının yanı sıra demir, fosfor, sodyum,
potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko gibi mineraller ve B vitamini yönünden de
zengin bir besin. Bu nedenle yeterli ve dengeli olarak tüketilmesi sağlımız
için çok önemli. Ancak bilinçli yenildiği takdirde! Aksi halde Kurban
Bayramı’nın simgesi olan et, sağlık problemlerine sebep olabiliyor. Özellikle
kalp, diyabet veya hipertansiyon, gut gibi kronik hastalıklara sahipseniz ya da
gastrit, ülser gibi mide rahatsızlığınız varsa yediklerinize oldukça dikkat
etmeniz gerekiyor. Örneğin, doymuş yağ ve yüksek oranda kolesterol içerdiğinden
özellikle yüksek kolesterolü olan kişilerde, dikkat edilmeden tüketilmesi damar
tıkanıklıklarına sebep olabiliyor ve uzun vadede de kalp krizi riskini
arttırabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Beslenme ve
Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz sağlık problemleriyle karşılaşmamak için
et tüketirken ve kavurma yaparken dikkat etmeniz gereken 10 kuralı anlattı,
önemli önerilerde bulundu.
Eti en az bir gün dinlendirin
“Bayramın geleneğini bozmayalım, kavurma yapalım” diyorsanız en sağlıklı
yöntemleri tercih etmelisiniz. Et kavurmanın en önemli püf noktası ise etin
yumuşak olması. Yeni kesilen etin sindirimi zor oluyor, bunun sonucunda da
hazımsızlık gibi sorunlar gelişebiliyor. Dolayısıyla eti buzdolabında mutlaka
en az 24 saat dinlendirmeniz çok önemli.
Oda sıcaklığında çözdürmeyin
Donmuş etleri çözdürme işlemini açıkta oda sıcaklığında ya da sıcak suda
bekleterek yapmayın. Özellikle sıcak havada eti açıkta bırakırsanız yapısında
mikroorganizma üreme riski çok yüksek oluyor, bunun sonucunda da besin
zehirlenmesi gibi tehlikeler gelişebiliyor. En iyi çözdürme yöntemi,
kullanmadan 1 gün önce eti buzdolabının en üst raflarından birinde bekleterek
çözdürmektir.
Buzdolabında en fazla 3 gün bekletin
Kurban etini buzdolabında en fazla 3 gün, buzlukta -4 derecede en fazla 7
gün, derin dondurucuda -32 derecede en fazla 3 ay saklayabilirsiniz.
Çözülmüş eti tekrar dondurmayın
Etler çözüldükten sonra yeniden dondurulursa, ikinci kez çözüldüğünde
bakteriler çok hızla çoğaldığı için zehirlenme riski artıyor. Bu yüzden etleri
tek seferlik yemeklere koyacağınız miktarlara bölüp buzdolabı poşetlerinde veya
yağlı kağıtlara sarılı olarak derin dondurucularda saklayın. Böylece çözdürme
işleminiz daha kolay olacak veya çözülmüş bir eti tekrardan dondurma
olasılığınız da kalmayacak.
Kendi yağı ile pişirin
Tencereyi yüksek sıcaklıkta iyice kızdırırsanız etler mühürlenir ve suyunu
çok fazla salmadan sertleşmeden kavrulurlar. Dışarıdan ayrıca tereyağı veya
kuyruk/iç yağı eklemeden, eti kendi yağı ile tencerede kısık ateşte kavurun.
Yağları erimeye başladığında etin kalan kısmını tencereye atabilirsiniz. Kısık
ateşte etler suyunu salıncaya kadar ara ara karıştırın. Etler iyice suyunu
çektiğinde de soğan koyun. Dana etinin pişme süresi kuzu etine göre biraz daha
uzun olduğu için eğer etler pişmeden suyu tamamen biterse 1 bardak su ilave
edebilirsiniz. Tuz ve baharatları en son ekleyin, çünkü eti sertleştirebilir ve
suyunu çektirir.
Soğur soğumaz buzdolabına kaldırmayın
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz kavurmayı yaptıktan sonra saklamak
isterseniz soğur soğumaz buzdolabına kaldırmamanız gerektiğine dikkat çekerek
şunları söylüyor: “Çünkü üst kısımları her ne kadar kuru gibi gözükse de altta
kalmış olan et ve yağ dokusu hâlâ nemli olabiliyor. Yayvan kaplarda veya
tepsilerde kavurmanın tamamen kuruduğundan emin olduğunuzda, buzdolabı poşeti
yardımıyla ve kesinlikle hava almayacak şekilde kapladıktan hemen sonra eti
isterseniz buzdolabına kaldırabilirsiniz. Bir ay içinde tüketecekseniz
buzdolabında, uzun sürede tüketecekseniz derin dondurucuda saklayabilirsiniz”
Günlük tüketiminiz 120 gramı aşmasın
Bayramı süresince et tüketiminiz artacaktır. Ancak kırmızı et, kaliteli bir
protein olmasının yanı sıra doymuş yağ ve yüksek oranda kolesterol içermesi
nedeniyle sağlığınızı riske atmamak için dikkatli olmalısınız. Beslenme ve
Diyet Uzmanı Ayça Güleryüz kişiye göre değişiklik göstermekle birlikte günlük kavurma
tüketiminin 90-120 gramı aşmaması gerektiğini belirterek, “Tüm bayram boyunca
500 gram eti geçmemeye özen gösterin” diyor.
Yanında mutlaka salata olsun
Bayramda etin yanında pilav, makarna veya kızartmalar tüketmek sıkça
yaptığımız beslenme alışkanlıklarımızdan biri. Ancak daha sağlıklı bir öğün
haline getirebilmek için besin çeşitliliğine önem verin. Pilav veya makarna
yerine etin yanında mutlaka salata veya sebze yemeği tüketin. Etin yanında C
vitamininden zengin salata veya sebze olması sindirimi kolaylaştıracağı gibi
kırmızı ette bulunan demirin daha yüksek oranda emilmesine yardımcı olacaktır.
Kahvaltıda kavurma yemeyin
Kavurmanın kahvaltı ve öğle öğününde tüketilmesi özellikle sindirim
problemi olanlar için önerilmiyor. Gastrit ve reflüyü tetikleyebileceği gibi
günlük almanız gereken kalori dengenizi bozabiliyor, kilo artışına sebep
olabiliyor. Kahvaltıda kavurma yerine, rutininizi bozmadan yumurta, peynir,
zeytin, domates, salatalık ve yeşillikler ile yapacağınız klasik bir kahvaltı
tercih ederseniz hem sindirim sorunu yaşamaz hem de kilo artışınızı engellemiş
olursunuz. Et sindirimi oldukça zor bir besin. Özellikle yeni kesilmiş bir etin
bağırsaklardan sindirimi emilimi oldukça uzun sürebiliyor. Bu nedenle akşam
öğününüzde veya yatmaya yakın geç saatlerde de tüketmemeye özen gösterin.
Çay ve kahveyi en az bir saat sonra için
Et tüketiminin hemen ardından çay ve kahve içmek demirin emilimini azaltabiliyor
ve uzun vadede kansızlığa yol açabiliyor. Dolayısıyla çay ve kahveyi eti
yedikten en az bir saat sonra için.