Vejetaryen
beslenme sağlık açısından çok hassas bir çizgidedir. Özellikle vejetaryen olan
anne adaylarının kendisinin ve bebeğinin sağlığı için beslenmesine iki kat özen
vermesi gerekir. Protein, karbonhidrat, yağ ve mineral dengesinin iyi
sağlanması çok önemlidir. Memorial Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet
Bölümü’nden Dyt. Emine Yüzbaşıoğlu, vejetaryen gebelere beslenme önerilerinde
bulundu.
Vejetaryenlik çeşitli sebeplerle et, balık ve kümes
hayvanlarının tüketilmediği bir beslenme şeklidir. Beslenme düzenlerinde hiçbir
hayvansal ürün bulunmayan, yumurta, bal ve süt gibi gıdaları yemeyen kişiler
ise vegan olarak adlandırılır. Ancak istisna olarak süt ürünleri tüketen lakto
vejetaryenler ve yumurta yiyen ovo-vejetaryenler de vardır.
Yüksek lifli gıdalarla kabızlığı önleyin
Vejetaryen beslenmenin sağlık açısından hem olumlu hem de
olumsuz etkileri vardır. Gebelikte bu olumsuz etkileri azaltmak takip
edeceğiniz dengeli bir beslenme ile sizin elinizde olabilir. Vejetaryen
beslenmenin en olumlu tarafı, yüksek posa içermesidir. Posa içeriği yüksek
beslenme biçimi, gebelikte sık görülen kabızlık, şişlik gibi sindirim sistemi
rahatsızlıklarını azaltmaktadır. Mercimek, nohut gibi bakliyatlar ve brokoli,
muz, badem gibi besinler yüksek lif içermektedir. Yine yüksek lifli bir besin olan
yulaf kepeği de vejetaryen gebeler tarafından tercih edilmektedir. Vejetaryen
beslenme şekli daha az yağ ve kalori içerdiğinden gebeler için kilo kontrolünü
sağlamak daha kolay olmaktadır.
Demir eksikliğine dikkat!
Demir hamilelikte gereksinimi artan temel minerallerden biridir.
Demirin ana kaynağı et ürünlerdir. Sebze de bulunan demir formunun emilimi az
olduğundan yararlılığı düşüktür. Vejetaryen gebelerde demir ihtiyacını
karşılamak için, kuru bakliyatlar, soyalı besinler, tahıllar, pekmez, ıspanak gibi
koyu yeşil yapraklı sebzelerin tüketimine özen gösterilmelidir. Ayrıca c
vitamini demir emilimini arttırdığından narenciye, domates gibi C vitamini
açısından zengin sebze ve meyveler ana yemeklere eşlik etmelidir.
Süt ve süt ürünleri kalsiyum deposu
Gebelikte kritik öneme sahip bir diğer mineral de kalsiyumdur.
Kalsiyum diş ve kemik gelişimi için oldukça önem taşımaktadır. Kalsiyum
açısından en zengin besin kaynakları süt ve süt ürünleridir. Vejetaryenler bu
gıdaları tükettikleri için kalsiyum eksikliği yaşamazlar. Ancak veganlar bu
grupları hiç tüketmedikleri için doktor önerisinde bazı ek vitaminler
kullanmalıdırlar. Badem sütü ve karalahana da vegan gebeler tarafından tercih
edilebilecek bol kalsiyumlu gıdalardır.
B12 vitamini gebelikte iki kat önemli
Hücre bölünmesi ve protein sentezi için gerekli olan B12
vitamini genellikle hayvansal besinlerde bulunur. B12 vitamini eksikliğinde
sinir sistemi rahatsızlıkları ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple vejetaryen olsun
olmasın tüm gebelerin çok dikkat etmesi gereken bir vitamin olan B12 süt ve süt
ürünleri, fermente ürünler ve soya sütü ile zenginleştirilmiş gıdalarda da
bulunabilir.
Dengeli beslenme planı şart
Vejetaryen bir gebenin bu dönemini sağlıklı bir şekilde
geçirebilmesi için beslenme programını çok iyi planlaması gerekir. Emzirme
döneminde de beslenme bu planlama doğrultusunda devam ettirilmelidir. Bu
süreçte gerekli multivitaminler gebenin vejetaryenliğin hangi alt grubuna ait
olduğunu göre farklılık göstereceğinden mutlaka doktor tavsiyesine göre
kullanılmalıdır.