Saçın
3 yaşam evresi bulunmaktadır. Aktif uzama evresi olan anagen faz, ortalama 2-6
yıl sürer. 1-2 haftalık bir geçiş evresi olan katagen fazdan sonra, saç telogen
faza girer. 2-4 ay süren saçın dinlenme evresi olan telogen fazdan sonra dermal
papilla hücresi saçlı deri yüzeyine yaklaşır, eski tel dökülür ve yeni bir saç
teli anagen fazda uzamaya başlayarak saç yaşam döngüsüne devam eder.
Hastanın Detaylı Öyküsü Dinlenmelidir
Diffüz yani tüm deriyi kapsayan saç kaybının, önemli
nedenlerinden biri olan telogen effluvium, dinlenme evresindeki saçların kaybı
ile karakterizedir. Günde 100 telden fazla saç kaybı görülür. Kadınlarda,
erkeklere göre daha sık görülür. Birçok nedene bağlı olabileceği gibi bazı
hastalarda spesifik bir neden de bulunmamaktadır. Hormonal ve besinsel
faktörler, ilaçlar, bazı kimyasal maddelere maruziyet, sistemik hastalıklar,
psikolojik stres ve mevsim değişiklikleri saç dökülmesine neden olabilir.
Detaylı bir öykü ile mevcut sistemik hastalıklar, kullanılan ilaçlar, yakın
zamanda geçirilen hastalıklar, kilo kaybı, saça uygulanan işlemler, emzirme,
stres, cerrahi operasyon gibi faktörler araştırılmalıdır.
Vitamin Eksiklikleri İyi Araştırılmalıdır
Hormonal faktörler içerisinde tiroid bezi hastalıkları, doğum
sonrasında özellikle ilk 6 ayda yoğun görülen saç dökülmesi, menapoz öncesi ve
sonrasındaki dönem sayılabilir. Sıkı bir diyete başladıktan sonra 6 ay
içerisinde saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Yapılan tetkiklerle demir, B12,
çinko, biyotin eksikliği araştırılmalıdır. D vitamini eksikliğinin de saç
dökülmesine neden olduğuyla ilgili çalışmalar bulunmaktadır.
Bazı İlaçlar Saç Dökülmesine Neden Olabilir!
Bazı ilaçlara bağlı saç dökülmesi ortaya çıkabileceği için, son
6 ay içerisinde başlanmış ilaçların da sorgulanması önemlidir. Telogen
effluviumun tedavisinde, eğer neden tespit edilebiliyorsa, nedene yönelik
tedavi yapılmalıdır. Nedenin tespit edilemediği durumlarda saç için gerekli
olan vitamin ve aminoasitleri içeren tabletler destek olarak kullanılabilir.
Saç mezoterapisi ve PRP tedavisi de faydalı olmaktadır.
Erkek Tipi Saç Dökülmesinde Hormon Testlerinizi Yaptırmayı İhmal
Etmeyin!
Androgenetik alopesi olarak adlandırılan erkek tipi saç
dökülmesi, anagen fazda kısalma ve telogen fazdaki saçların artışı ile
karakterizedir. Erkek ve kadınlarda görülebilir. Hastalarda genetik faktörler
önemli olduğu için aile öyküsü sorgulanmalıdır. Kadınlarda erkek tipi dökülme
tespit edildiğinde androjen hormonlarının fazlalığı açısından değerlendirme
yapılmalıdır. Kıllanma artışı, sivilce ve adet düzensizliği eşlik ediyorsa
mutlaka hormon testlerinin yapılması ve bir jinekolog ve gerekli görüldüğü
durumlarda bir endokrinoloji doktorunun değerlendirmesi gereklidir. Özellikle
menopoz sonrası dönemde görülen saç kaybının nedeni östrojen düzeylerinin
azalıp serbest testosteronun artmasıdır.
Erkek Tipi Saç Dökülmesinin Tedavisi Nedir?
Hormonal bozukluk tespit edilen hastalarda tedavi nedene yönelik
olmalıdır. Saç dökülmesinin tedavisinde çeşitli oral ve topikal tedaviler,
mezoterapi, PRP ve saç ekimi yapılabilir. Erkek tipi saç dökülmesinin
ilerleyici seyri nedeniyle erken dönemde tedaviye başlanması önemlidir.
Saç Kıran Nedir?
Halk arasında ‘saç kıran’ olarak bilinen alopesi areata otoimmün
hastalıklar grubundadır. Bağışıklık sistemi hücrelerinin kıl köklerine karşı
reaksiyon vermesi sonucunda oluşan para şeklinde dökülmelerle karakterizedir.
Genellikle iyi seyirli olan bu hastalık nadiren ilerleyerek yaygın saç, kirpik,
kaş ve tüm vücut kıllarında kayba neden olabilir. Hastalığın klinik şiddetine
göre uygulanan farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Saç dökülmesi bazen, kalıcı
saç hasarına neden olan bazı diğer dermatolojik hastalıklarda da ortaya
çıkabilir. Sikatrisyel alopesi olarak adlandırılan bu duruma, bazı bağ dokusu
ve deri hastalıkları neden olabilir. Kalıcı saç hasarı olmadan erken dönemde
tedavi başlanmalıdır.
Saç dökülmesi şikayeti olan hastaların mutlaka bir dermatoloji
uzmanına başvurması, dökülmenin tipi belirlendikten sonra uygun tedavinin
planlanması önerilir.