Alerji ve
Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay sizler için merak edilen bu
soruları yanıtladı.
Koronovirüsden korunmak için takılan maskelere karşı alerji gelişmesi
nedeniyle bazılarımızın sorunları oluyor. Bu sorunlar hayatımızı
etkileyebiliyor.
Maske Alerjisi Nedir?
Maske alerjisi maskeye karşı cildimizde kurdeşen, egzama ve nefes
problemleri gibi anormal bulguların ortaya çıkmasına denilir.
Maske Alerjisi Nedenleri Nelerdir?
Geleneksel cerrahi yüz maskeleri, N95 maskeleri ve yeniden kullanılabilir
kumaş maskeleri içeren yüz maskeleri, alerjiniz olabilecek kimyasallar
içerebilir. Yüz maskelerine karşı alerjik cilt reaksiyonları, maskelerin
yapıldığı bir dizi kimyasal bileşene karşı gelişmektedir.
Alerjik reaksiyonlara neden olan yüz maskelerindeki kimyasallar şunlardır:
- Formaldehit,
- Etilen üre melamin formaldehit,
- Kuaterniyum-15.
Yüz maskesi alerjisinin belirtileri
nelerdir?
Yüz maskesine karşı gelişen çoğu reaksiyon deri döküntüsü şeklindedir. En
önemli iki belirti alerjik kontakt dermatit ve kurdeşen şeklinde deri
belirtileridir.
Alerjik kontakt dermatit, maskenin cilde temas ettiği yerde kızarıklık,
pul, kaşıntı ve hatta kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Elastik kulak
ipine bağlı alerjik kontakt dermatit görülebilmektedir.
Maskeye bağlı ürtiker reaksiyonuna bağlı olarak solunum sistemi de
etkilenerek temasa bağlı kurdeşen (kontakt ürtiker) de görülmüştür. Kurdeşen,
pul olmayan ve birkaç saat içinde ortaya çıkabilen çok kaşıntılı kırmızı
yumrulardır. Böcek ısırığına benzerler. Alerjik mekanizma mevsimsel alerjilere
benzer olduğu için solunum semptomları görülebilir. En kötü durum senaryosunda,
kurdeşen anafilaksi ile ilişkilidir, bu nedenle solunum semptomları önemliyse,
hızlı bir şekilde bir doktora görünmek gerekir.
Yeniden kullanılabilir ev yapımı yüz
maskelerine alerjiniz olabilir mi?
Yeniden kullanılabilir maskeler de alerjik reaksiyonlar oluşturabilir
- Yıkanan kumaş maskeler, kumaşta kalan deterjan ve yumuşatıcı artıklarına alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun nedeni genellikle çamaşır bakım ürünlerindeki koku ve çamaşırın yıkamadan sonra yetersiz durulanması nedeniyle kalan deterjan kalıntısıdır. Özellikle astım ve alerjik nezlesi olanların akciğer ve burunları kokuya çok hassastır. Bu nedenle de kokuya bağlı burun tıkanması ve akciğerde nefes sıkışmasına neden olabilir.
- Boyalar ve kumaşlarda bulunan kimyasallara bağlı olarak da alerji olabilir.
- Dezenfektan kimyasallarla temizlenen maskeler, dezenfektanlara alerjik reaksiyonlara veya kimyasal kalıntılardan tahrişe neden olabilir.
Yüz maskelerine alerjik reaksiyonları
nasıl önleyebilirsiniz?
Tamamen önleyemezsiniz. Kumaş maske kullanmak çözüm olabilir ancak o da
alerjik reaksiyona sebep olabilir. Özellikle alerjiye neden olan kimyasalları
içermemesi çok önemlidir.
Çamaşır bakım ürünlerine
alerjiniz olmadığından emin olmak için kumaş yeniden kullanılabilir
maskelerinizi nasıl yıkarsınız?
Kumaş maskelere çamaşır alerjik reaksiyonlarını önlemek için, maskeleri
hassas ciltler için kokusuz çamaşır deterjanıyla ve yumuşatıcı kullanmadan
yıkamak faydalı olabilir. Cildimizin çamaşır deterjanı kalıntısına maruz
kalmaması için her zaman çamaşırlarınızı iyice durulayınız.
Kumaş yeniden
kullanılabilir yüz maskelerinde kimyasallara alerjiyi önlemeye yardımcı olmak
için nasıl önlem alınmalıdır?
Bir kumaş maske satın aldığınızda, önce kumaşın kimyasal içeriğini gidermek
ve boya içeriğini azaltmak için yıkayın. Maskeniz elastik içeriyorsa, elastiğin
kurutucu ısısıyla bozulmasını önlemek için kendi kendine kuruması daha iyidir.
Kurutucu ısısı elastiği parçalayarak elastiği oluşturan kimyasalların açığa
çıkmasına neden olur.
Pamuklu kumaş maskeleri kullanabilirsiniz. Minimal boya içeren,
antimikrobiyal katkı içermeyen ve kırışıklık önleyici katkı maddesi
içermeyenleri seçin, çünkü bunların tümü alerjen olabilir. Sert malzeme
maskelerini dezenfekte etmek için kimyasal kullanıyorsanız, maskeyi yüzünüze
yerleştirmeden önce kimyasalları suyla çıkardığınızdan emin olun.
Özetleyecek Olursak;
-Maske alerjisi kendini alerjik kontakt dermatit ve kurdeşen şeklinde
göstermektedir
-Özellikle maske içindeki kimyasallar, deterjan kalıntıları, boyalar maske
alerjisine neden olabilmektedir.
-Kumaş maskelerinin kokulu deterjanla yıkanması da özellikle alerjik nezle
ve astımı olanlarda burun tıkanmasına ve nefes sıkışmasına neden
olabilmektedir.
-Maske alerjisinden korunmak için maske alerjisine neden olabilen
kimyasalları içermeyen, boya içermeyen, lateks içermeyen maskelerin seçilmesi
önemlidir.
-Pamuklu maskelerin kokusuz hipoalerjenik deterjanla yıkanması ve bol
durulanması faydalı olacaktır.