Normalleşme
süreciyle birlikte, eskiye nazaran dışarıda açık alanlarda aktiviteler
yaptığımız bu günlerde, özellikle kırsala yoğunluğun artmasıyla birlikte
karşılaşılabilecek kene ısırması tehlikelerine karşı İstanbul Okan Üniversitesi
Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nail
Özgüneş, uyardı.
Kene
ısırması belirtileri nelerdir?
Ateş, üşüme-titreme, baş
ağrısı, kas ağrıları, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, fotofobi,
yüz ve göğüste kırmızı döküntüler, hastalık ilerlerse uyuma hali en belirgin
belirtileridir.
Kırım
Kongo Kanamalı Ateşi Virüsü’nün (KKKAV) bulaşmasında hayvanların rolü nedir?
Tavşanlar, KKKAV ile en çok
bağlantılı hayvanlardır. Çünkü virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktırlar. Kirpi
ve sincap da virüs için iyi bir çoğaltıcı konaktır, fakat onların popülasyon yoğunluğu düşüktür. Virüsün çoğalmasında, kargalar hariç kuşların rolü yoktur.
Kargalar, keneler için önemli bir konaktırlar.
Bulaşmasında
evcil hayvanların rolü var mıdır?
Doğrudan ilgileri yoktur,
fakat kanlarında virüsü bulundurdukları dönemde potansiyel bulaştırma
kaynaklarıdır. Evcil hayvanlar, riskli bölgelerin belirlenmesinde yardımcı
olabilirler. Bir bölgede evcil hayvanların serum testleri KKKAV için pozitif
ise, o bölge riskli kabul edilir.
Kene
en çok hangi aylarda görülür?
Kene hareketleri sıcak
iklimde artar. Haziran-Temmuz aylarında olgu sayısı en fazladır, olguların çoğu
ilkbahar ve sonbaharda görülür.
Risk
grupları nelerdir?
Endemik bölgede yaşayanlar,
ziyaretçiler, tatile gidenler, çiftçiler, hayvancılık yapanlar, kasaplar,
mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, sağlık personeli, laboratuvar
çalışanları ve hasta yakınları risk gruplarını oluşturur.
Kuluçka
süresi ne kadardır?
Kene tutunmasından sonra
1-3 (en fazla 9) gündür. Diğer yollardan bulaşma olmuş ise de 5-13 gün
olabilir.
Korunma
yöntemleri nelerdir?
Evcil hayvanların
ilaçlanması, hayvanlarda kene kontrolü yapılması, çiftçi eğitimi, risk
haritalarının oluşturulması gerekir. Ama en önemlisi kişisel korunmadır. Riskli
bölgelerde veya kırsal kesimde bulunmak zorunda kalan kişilerin pantolonlarının
paçalarını çorap içine sokması çok etkili bir yöntemdir. Ayrıca çiftçilerin,
kırsal kesimde çalışan, dolaşan veya piknik yapanların evlerine döndüklerinde
ilk yapacakları iş, soyunmak suretiyle vücutlarında kene kontrolü yapmak
olmalıdır. Çünkü keneler uyuşturucu bir madde salgıladıkları için tutundukları
deride ağrı oluşturmazlar ve zaman o kişinin aleyhine işler. Kene görüldüğü
zaman, keneyi kırmak çok tehlikeli bir davranıştır. Keneyi kırmak da,
bulaşmasına neden olan faktörlerdendir.
Hastanede
korunma nasıl olmalıdır?
KKKAV, çok bulaşıcı olduğu
için evrensel korunma ve temas izolasyon önlemleri alınmalıdır.
KKKAV
hastalığının tedavisi nedir?
Destek tedavisi, ilaç ve
yoğun bakım tedavisidir.