Burun tıkanıklığı özellikle kış aylarında oldukça yaygın görülen bir sorun.
Burundan nefes alıp vermekte güçlük çeken kişilerin oranı yüzde 20’lere kadar
yükseliyor. Burun tıkanıklığı kronikleştiğinde hayat kalitesini düşürmesinin
yanı sıra koku ve tat alma bozukluğundan uyku sorunlarına sık sık boğaz
enfeksiyonlarına yakalanmaktan ses kalitesinin düşmesine kadar pek çok önemli
problemler oluşturabiliyor. Acıbadem Maslak
Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Elif Aksoy üstelik burun
tıkanıklığının önemli bir hastalığın habercisi de olabileceği uyarısında bulunarak, “Dolayısıyla burun tıkandığında geçici çözümler
üretmek ve tıkalı burunla yaşamaya devam etmek çok sakıncalı” diyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Elif
Aksoy burun tıkanıklığına neden olan 6 etkeni anlattı, önemli uyarılarda
bulundu.
Burun bölmesinde eğrilik (Septum
deviasyonu)
Erişkinlerde burun tıkanıklığına en sık burun bölmesini oluşturan kıkırdak
ve kemik yapıdaki eğrilikler yol açıyor. Çoğunlukla geçirilmiş burun
travmalarına bağlı oluşan bu eğrilikler nefes almakta sorun oluşturursa cerrahi
olarak düzeltilebiliyor. Burnun orta bölmesi için yapılan müdahalelerde burun
şeklinde bir değişiklik olmuyor.
Burun eti (Konka hipertrofisi)
Burun içerisinde konka olarak adlandırılan yapılar mevcut. Bu yapılar burun
içi yüzey alanını genişleten parmaksı çıkıntılar şeklinde oluyorlar. Nefes
aldığımızda burundan geçen havayı, ısı derecesine göre ısıtıyor /soğutuyor ve
nemlendiriyorlar. Kan damarlarından zengin olan bu yapılar çeşitli etkenlere
bağlı olarak bazen büyüyor bazen de küçülüyorlar. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç.
Dr. Elif Aksoy alerjik ve iltihabi hastalıklar
oluştuğunda konkaların burun tıkanıklığı yapacak kadar büyüyebildiklerine
işaret ederek, “Konka hipertrofisi olarak adlandırılan bu gibi durumlarda ilaç
tedavilerine yanıt alınamazsa, radyofrekans yöntemiyle burun etlerinin
yakılarak küçültülmesi mümkün olabiliyor” diyor.
Enfeksiyonlar
Nezle gibi gibi sıklıkla virüsler tarafından oluşturulan üst solunum yolu
enfeksiyonlarında, burun içini döşeyen mukozalar şişiyor ve sıvı salgılamaları
artıyor. Bunun sonucunda da burun tıkanıyor. Bu tür basit viral enfeksiyonların ardından ikincil bakteriyel
enfeksiyonların da burunda ve sinüslerde gelişmesi kolaylaşıyor. Genellikle
koyu sarı yeşil burun akıntılarının oluşması sinüzite işaret ediyor. Kulak
Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Elif Aksoy burun tıkanıklığı ve burun akıntısı
yapan sinüzit enfeksiyonlarının antibiyotiklerle tedavi edilmesi gerektiğini
vurgulayarak şunları söylüyor: “Sinüs enfeksiyonları ilaç tedavilerine yanıt
vermeyen kronik sinüs enfeksiyonları haline gelirse endoskopik sinüs cerrahisi
ile tedavi edilebilmeleri mümkün oluyor. Bazı hastalarda sinüslerden polip
denilen yapılar da gelişiyor. İlaç tedavileri ve cerrahi, burunda polip olan durumlarda burun tıkanıklığının giderilmesinde tercih edilen yöntemleri
oluşturuyor”
Alerjik nezle
Alerji, bağışıklık sistemimizin polen, ev tozu akarı, hayvan tüyleri ve
bazı besinler gibi çeşitli yabancı maddelere karşı reaksiyon göstermesi sonucu
gelişen bir durum. Alerjiye hedef olan önemli organlardan biri de burun oluyor.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Elif Aksoy alerjik reaksiyon sonucunda burun
tıkanıklığı, art arda hapşırıklar ve burun akıntısı gibi sorunların oluştuğunu
belirterek, “Alerjiler polenlere bağlı ise mevsimsel gelişebiliyor veya ev tozu
gibi bir sebepten oluşuyorsa tüm yıl boyunca da devam edebiliyor. Alerjik
nezlede ilk tedavi yöntemi alerji sebebinden uzak durmak. Bu mümkün değilse,
hastanın şikayetleri ilaç tedavileriyle büyük ölçüde giderilebiliyor” diyor.
Tümörler
Enfeksiyon ve travma gibi sebepler yoksa, daha önceden olmayıp sonradan
gelişen ve özellikle tek taraflı olan veya burun kanamasının da eşlik ettiği
burun tıkanıklıkları tümör habercisi olabiliyor. Bu tür burun tıkanıklıklarında
zaman kaybetmeden kulak, burun ve boğaz muayenesi olmak gerekiyor. Görüntüleme
yöntemleriyle tümörlerin özellikleri ve sınırları belirleniyor. Biyopsi ile
kesin tanı konulduktan sonra kalıcı tedavi planlanıyor.
Geniz eti
Çocuklarda en sık görülen burun tıkanıklığı sebebi geniz eti büyümeleri
oluyor. Geniz eti büyümesine bağlı olarak burunda tıkanıklık, horlama ve gece
huzursuz uyuma gibi sorunlar oluşabiliyor. Apne denilen, nefessiz kalıp uyanma
periyotları yaşanabiliyor. Yüz kemiklerinin gelişiminde bozulma görülüyor, sık
sık üst solunum yolu ve orta kulak enfeksiyonları oluşabiliyor. Bu tip sorunlar
ortaya çıktığında, geniz etinin cerrahi olarak alınması çocukların hayat
kalitelerinde önemli bir iyileşme sağlıyor.