Dünya’da
her yıl ortalama 17 milyon kişi kalp ve damar hastalıkları nedeniyle hayatını
kaybediyor. Düşük ve orta gelirli ülkelerdeki ölümlerin %82’sinden kalp damar
hastalıkları sorumlu tutuluyor. Hipertansiyon, kolesterol, obezite, şeker hastalığı ve sigara kullanımı kalp sağlığını tehdit eden unsurlar arasında yer
alıyor. Ancak kalp damar hastalıklarının birçoğu yaşam tarzı değişikliği ve
düzenli egzersiz ile önlenebiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Kardiyoloji
Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Kabukçu, “8-14 Nisan kalp sağlığı Haftası”
nedeniyle, kalp sağlığına yönelik önerilerde bulundu.
Kalp
damarları zamanla daralıyor
Kalp, kaslardan oluşan çok
güçlü bir organdır ve yaklaşık günlük bin 500 litre kanı vücuda
pompalamaktadır. Kalbin bu görevini yerine getirebilmesi için yeterli miktarda
kanı kalp damarlarından temin etmesi gerekmektedir. Kalp damar hastalıkları, bu
kalp damarlarının daralmasından gelişen kalp krizine neden olabilmektedir. Yaş
ilerledikçe bu kalp damarları yağlanır ve plaklar oluşturur. Zamanla bu plaklar
kalınlaşarak kalp damarlarında daralmalar meydana getirmekte ve bu durum kalp
krizi ile sonuçlanabilmektedir.
Kalp
damar hastalıklarını pek çok neden tetikleyebiliyor
Bunlar:
1. Genetik özellikler
2. Beslenme durumu
3. Fiziksel aktivite azlığı
4. Stres
5. Yaşam tarzı
6. Şeker hastalığı
7. Hipertansiyon
8. Böbrek hastalıkları
9. Tütün kullanımı
10. Fazla alkol tüketimi
Kriz
anında acil yardım gerekli
Kalp krizinin en temel
belirtisi göğüs ağrısıdır. Hastalar bu belirtiyi basınç hissi, acıma, batma,
yanma gibi farklı şekillerde tarif edebilmektedir. Ağrı genellikle göğüs
bölgesinde hissedilir fakat omuz, çene, boyun ve sırta yayılabilmektedir. Göğüs
ağrısının yanı sıra kalp krizinin diğer belirtileri; nefes darlığı, kalp
hızının artması veya düzensizleşmesi, bulantı-kusma, soğuk terleme ve kaygı
durumudur. Bu belirtiler hissedildiğinde mutlaka vakit kaybetmeden acil servise
başvurulmalı ya da 112 acil hattı aranmalıdır. Kalp krizi sonrası hastalığın
seyrinde tedavinin başlangıcından önce geçen süre kritik önem taşımaktadır.
Kalp krizi sonucu ile oluşan ölümlerin yaklaşık yarısı krizin başlamasından
sonraki 3-4 saat içerisinde olmaktadır.
Kalp
sağlığı için spor yapmak şart!
Kalp sağlığını korumak için
spor yapmak önemlidir. Fiziksel hareketsizlik her yıl üç milyondan fazla
önlenebilir yaşam kaybına yol açmaktadır. Düzenli egzersiz ve spor kalp
damarlarında biriken plak oluşumunu azaltır, kan basıncını düşürür, kötü
kolesterolü düşürüp iyi kolesterolü artırır ve kilo verilmesini sağlar. Ayrıca
şeker ve hipertansiyon hastalıkları üzerine de olumlu etkileri gösterilmiştir.
Yürüyüşler haftada en az 3 gün uygun kalp hızında en az 30-45 dk. yapılmalıdır.
Spor öncesi 10-15 dakikalık ısınma süresi önerilmektedir. Spor programı doktor
kontrolünde yapılmalı, özellikle kontrol edilmeyen hipertansiyon ve şeker
hastaları daha dikkatli olmalıdır.
Her
gün 15 bin kişi tütün kullanımı nedeniyle hayatını kaybediyor
Sağlıksız beslenme
alışkanlıkları, dünya genelinde ölümlere neden olan 4 büyük risk faktörüyle
doğrudan ilişkilidir. Bu risk faktörleri sırasıyla; yüksek kan basıncı, yüksek
kan şekeri, yüksek kolesterol, aşırı kilo ve obezitedir. Sebze ve meyvelerden
oluşan kalp dostu bir beslenme şekli kalp damar hastalıklarından korunmaya
yardımcı olmaktadır. Aktif ya da pasif tütün kullanımının kalp damar sistemi
üzerine olumsuz etkileri bulunmaktadır. Tütün kullanan her iki kişiden birinin
ölüm nedeni tütünle ilişkili bulunmuştur. Her gün yaklaşık 15 bin kişi tütün
kaynaklı faktörlerden dolayı hayatını kaybetmektedir. Ayrıca her yıl aralarında
çocukların da bulunduğu 600 bin kişilik yaşam kaybı pasif içicilikten
kaynaklanmaktadır. Ne yazıktır ki bebeklerde tütün dumanına pasif maruziyet
nedeniyle ani ölümler bile görülebilmektedir.