Havaların
soğumaya başlamasıyla grip, nezle, farenjit, sinüzit gibi hastalıklar da yavaş
yavaş kapıyı çalmaya başlıyor. Bu tür üst solunum yolu enfeksiyonlarında
sıklıkla burun tıkanıklığı, halsizlik, hapşırık, burun akıntısı gibi olumsuz
durumlar ortaya çıkıyor. Bu etkileri ortadan kaldırmak için hangi besinlerin
tüketilmesi gerektiği genelde biliniyor ancak hangi gıdalardan uzak durulması
gerektiğinin üzerinde pek durulmuyor. Oysa soğuk algınlığı şikayetlerini
tetikleyecek besinlerden kaçınmak, bu hastalıkları hafif şekilde atlatmak
açısından önem taşıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden
Dyt. Aslıhan Altuntaş, üst solumun yolu enfeksiyonlarında uzak durulması
gereken besinler hakkında bilgi verdi.
Histamin
içeren besinlere dikkat!
Grip, nezle, farenjit,
sinüzit gibi durumlarda doktora başvurulduğunda antihistaminik ilaçlar verilir.
Çünkü üst solumun yolu enfeksiyonları ve alerjilerde vücutta oluşan
şikayetlerden sorumlu olan madde histamindir. Histamin vücutta arttığı zaman bu
olumsuz durumlarla karşılaşılır. Dolayısıyla soğuk algınlığı durumlarında
histamini azaltacak, histamin içermeyen ya da histamin salınımını artırmayan
besinleri tüketmek gerekmektedir. Bazı besinler doğal olarak histamin
içermektedir. Bazı besinler histaminin vücutta artmasına sebep olmaktadır. Bazı
besinler ise histamini parçalayarak kandaki miktarının artmasına sebep
olmaktadır.
Soğuk
algınlığında eski peynirlerden uzak durun
Histaminden zengin olan
besinlerde ilk sırada mayalı besinler bulunmaktadır. En çok mayalı alkollü
içkiler uzak durulması gereken içeceklerdir. Mayalı gıdalardan turşu, sirke,
yoğurt, ayran histamini ve histaminin vücutta salgılanmasını artırmaktadır.
Ancak bunların fayda-zarar dengelerini ayarlamak, tüketimi tamamen kesmek
yerine sınırlandırmak, böylece bağışıklığı güçlendirici faydalarından da mahrum
kalmamak doğru olacaktır. Sucuk, pastırma, sosis, salam gibi işlenmiş etler de
histaminden zengin gıdalardır. Sadece soğuk algınlığı zamanlarında değil,
sağlıklı beslenmek adına da zaten bu işlenmiş gıdalardan uzak durmak gerekir.
Peynirler de dikkat edilmesi gereken besinler arasındadır. Özellikle histamin
içeriği en yüksek olan eski peynirlerdir. Bu nedenle sert ve pastörize
peynirleri günde 60-90 gramı aşmadan tüketmek gerekmektedir. Sebzelerden de
ıspanak, domates ve patlıcan histamin içeriği zengin besinlerdendir. Ancak
sadece soğuk algınlığı durumlarında da olsa bu sebzeleri hiç tüketmemek değil
tüketimini sınırlamak daha doğru olacaktır. Tütsülenmiş besinlerden özellikle
balıklar histamin açısından zengindir. Dolayısıyla soğuk algınlığı durumunda
tütsülenmiş balıklar değil daha çok taze olanlar tercih edilmelidir.
Çikolata
soğuk algınlığı şikayetlerini artırıyor
Çikolata histamin
salgılatılmasına yol açtığı için soğuk algınlığı durumlarında çikolata
tüketilmemelidir. Bunun yanında çikolatanın içerisinde rafine şeker
bulunmaktadır. Rafine şekerin histamini artırıcı etkisi ve bağışıklık
sisteminin güçlenmesini engelleyici özelliği nedeniyle rafine şeker içeren tüm
gıdalardan uzak durulması önemlidir. İnek sütü de histamin salgılatan besinler
arasındadır. Soğuk algınlığı durumlarında inek sütü yerine belki keçi sütü
tercih edilebilir. Bunun yanında yoğurt ve kefir de mayalı ve histamin içeriği
fazla olan gıdalardandır. Dolayısıyla hasta iken süt değil yoğurt ve kefiri
tercih edip bunu da günde 400 ml ile sınırlandırmak gerekmektedir. Bunların
yanında ananas ve papaya da histamin salgısını artıran besinlerdir. Kabuklu
deniz ürünleri aynı şekilde histamin salgılatmaktadır. Dolayısıyla soğuk
algınlığına yakalandıysanız midye gibi besinlerden de uzak durmanız
gerekmektedir. Ana kaynağı buğday olan glüten de histamin salgısını artırdığı
için soğuk algınlığı dönemlerinde mümkünse glüten içeriği az olan siyez ekmeği
tercih edilebilir. Ayrıca buldur pilavı tüketilecekse siyez buğdayının
seçilmesinde fayda vardır.
Yeşil
çay iyi gelmiyor
Soğuk algınlığı
durumlarında yeşil çay, siyah çay ve mate çayı da soğuk algınlığı dikkat
edilmesi gereken içecekler arasındadır. Bu çaylar vücutta soğuk algınlığı
komplikasyonlarının daha çok yaşanmasına sebep olmaktadır. Bunların yerine
ıhlamur, adaçayı gibi hastalık bulgularının iyileşmesine yardımcı olacak
çayların tercih edilmesi tavsiye edilmektedir.
