Yaz
dönemiyle birlikte tatil dönemi de sona erdi. Yoğun ve stresli çalışma
hayatının yaşanacağı yeni bir sonbahar-kış dönemi kapıda. Stres, başta kalp ve
damar sitemi olmak üzere tüm vücutta olumsuz etkilere neden oluyor.
Stresin vücuda olumsuz etkileriyle ilgili olarak Acıbadem Fulya Hastanesi Kalp ve
Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Arıtürk şu
açıklamaları yaptı: “Stres, başta kalp ve damar sistemi olmak üzere vücutta pek
çok sistemde olumsuz etkilere neden olan bir faktördür. Vücudun strese tepkisi üç
aşamada gelişir; akut tepki, direnme ve tükenme aşamaları. Akut tepki
aşamasında, gerek fiziksel gerekse psikolojik stres sonucunda artan adrenalin
salgısına bağlı olarak kalp atışlarında hızlanma, tansiyonda yükselme ve
solunumda hızlanma gözlenir. İkinci aşamada bu değişiklikler düzeltilmeye
çalışılır. Kalp ve akciğer sistemi normal haline dönmeye başlar ve kişi
gevşemeye başlar. Bu ikinci aşamaya geçemeyen veya direnme döneminde çok enerji
harcanan durumlarda tükenme görülür. Bu dönemde vücutta ciddi anlamda
halsizlik, güçsüzlük ve psikolojik olarak depresyona yatkınlık, umutsuzluk
gözlenir.”
Stres döneminde meydana gelen taşikardi ve hipertansiyon
ataklarının damar sertleşmesi olarak bilinen “ateroskleroz” gelişimine neden
olabileceğini vurgulayan Doç.
Dr. Cem Arıtürk sözlerine şu şekilde devam etti: “Koroner
damarlarında, bacak atardamarlarında veya şah damarlarında damar sertliği
olanlarda süreç hızlanacak, olmayanlarda ise tetiklenecektir. Stres sırasında
aniden artan tansiyon, aort anevrizmalı hastalarda ani damar yırtılması riskini
de beraberinde getirecektir. Yine stres dönemlerinde artan kortizol hormonu,
uzun dönemde vücutta iltihabi bir süreç oluşturarak organların daha erken
yıpranmasına neden olabilmektedir. Bununla birlikte stres ile baş edebilmek
için artan sigara ve alkol tüketimi de damar sertliğinin bilinen risk
faktörlerindendir. Stresin tetiklediği yeme bozuklukları da kalp damar sağlığı
açısından risk oluşturmaktadır.”
Kırık Kalp Sendromu
Stres ile tetiklenebilen damar sertliği başta koroner arterler
olmak üzere, bacak damarları ve şah damarlarında da görülebiliyor. Bununla
birlikte stres dönemlerinde tetiklenen durumlardan biri olan ve sıklıkla
kadınlarda görülen “Kırık Kalp Sendromu” (takotsubo kardiyomiyopati) da kalp
kriziyle karıştırılabiliyor. Kalp krizindekine benzer şekilde göğüs ağrısı ve
EKG bulguları olan bu hastalıkta, kalp damarları tamamen normaldir. Hastalığın
oluşumunda en önemli faktör ise strestir. Stresin ortadan kaldırılmasıyla ve
destek tedavi ile hastalık gerileyebiliyor.