Kahramanmaraş
Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim dalı
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurhan Atilla, “Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı” nedeniyle
bir bilgilendirmede bulundu.
Atilla,“Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusunda bulunan hücrelerin
kontrol dışı çoğalarak akciğer içinde kitle oluşturmasıdır. Oluşan kitle
öncelikle bulunduğu ortamda büyür. İleriki aşamalarda ise dolaşım yoluyla uzak
organlara yayılarak hasara yol açabilir. Bu yayılıma metastaz adı
verilmektedir. ”dedi.
Doç. Dr. Nurhan Atilla, “Dünyada kanser kaynaklı ölümlerin en yaygın nedeni olan akciğer kanserleri ülkemizde erkeklerde en sık görülen, kadınlarda ise 4. sıklıkta görülen kanser türüdür. 2020 yılında Dünyada 2.2 milyon yeni vakanın ortaya çıktığı ve akciğer kanserine bağlı 1.8 milyon ölümün gerçekleştiği tahmin edilmektedir.” ifadesini kullandı.
Akciğer Kanseri Risk Faktörleri
Akciğer
kanserinin başlıca nedeninin sigaraya bağlı olduğunu belirten Doç. Dr. Nurhan
Atilla, “Sigara kullanımı akciğer kanserinin en sık nedenidir. Sigara dumanına
pasif olarak maruz kalınması da akciğer kanseri riskini arttırmaktadır.
Kendileri sigara içmedikleri halde ev veya işyerlerinde pasif olarak dumana
maruz kalan kişilerde akciğer kanseri gelişme riski %20-30 oranında
artmaktadır. Sigaranın bırakılması durumunda akciğer kanseri olasılığı zamanla
azalmakta, sigara bırakıldıktan 10-20 yıl sonra hiç içmemişlerin düzeyine yaklaşmaktadır.
En önemli risk faktörü tütün kullanımı olmakla birlikte, akciğer kanserinin hiç
sigara kullanmamış kişilerde de görülebileceği unutulmamalıdır.” sözleriyle
akciğer kanseri risk faktörleri hakkında bilgi verdi.
Asbest;
bazı toprak ve kayalarda bulunan, saç gibi ince liflerden oluşan doğal bir
mineraldir. Yanmaz ve yalıtkan özelliği nedeniyle inşaat ve sanayi sektöründe
kullanılmaktadır. Asbest liflerinin solunmasına bağlı olarak akciğer hasarı
gelişebilir. Asbeste bağlı gelişen akciğer zarı kanserine mezotelyoma adı
verilmektedir.
Radon
gazı toprakta doğal olarak bulunan, kokusuz radyoaktif bir gazdır. Bina
zeminindeki çatlaklardan, bina yapımında kullanılan yapı malzemelerinden,
doğalgaz ve su borularından ev içlerine sızarak görünmez bir tehlike
oluşturabilmektedir. Ev içi radon maruziyetinin en önemli bileşeni binanın
temelindeki toprak ve kayalardır.
Bunlara ek olarak: arsenik, berilyum, kadmiyum, uranyum, vinil klorid, nikel kromat, kömür ürünleri, petrol ürünleri gibi kansere yol açan kimyasallara maruziyet ve hava kirliliği de akciğer kanseri gelişme riskini artıran diğer nedenlerdir.
Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanseri tanısı konulan hastalarda belirtiler tümörün akciğer içindeki yerleşimine, büyüklüğüne, yayılım yerine ve yayılma derecesine bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Tümörün kendisinin ve göğüs içi yayılımının yol açtığı en sık izlenen belirtiler: inatçı öksürük, kanlı balgam, göğüs ağrısı, ses kısıklığı, nefes darlığı, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybıdır.
Tanı Nasıl Konulur?
Akciğer
röntgeni ile akciğerde kitle tespit edilen hastalarda bilgisayarlı tomografi
çekilir. Elde edilen üç boyutlu görüntü ile kitleye nasıl ulaşılabileceğine
karar verilir. Göğüs duvarına yakın ise ultrason eşliğinde dışarıdan iğne ile,
havayolları içinde ise burundan ya da ağızdan bronkoskopi denilen yumuşak
bükülebilir bir aletle akciğerlere girilerek biyopsi alınır.
Tedavi
hakkında da bilgiler veren Doç. Dr. Nurhan Atilla, sözlerine şu şekilde son
verdi: “Tedavi kararında; hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer
sağlık sorunlarının varlığı gibi birden fazla faktör etkilidir. Multidisipliner
bir yaklaşım gerektiren bu tedaviler; cerrahi, hedefe yönelik tedaviler,
radyoterapi ve kemoterapiyi içermektedir.”
Konuya
ilişkin görüşlerini belirten Rektör Prof. Dr. Niyazi Can ise “Tıp Fakültesi
hocalarımız hastanemizdeki çalışmalarına devam ederken, diğer yandan
öğrencilerimizin en iyi şekilde yetişerek nitelikli hekimler olarak mezun
olmalarına katkı sağlıyor. Bunun yanında toplumumuzu kendi alanlarındaki
gelişmeler hakkında bilgilendiriyorlar. Doç. Dr. Nurhan Atilla hocamıza da tüm
çabaları için teşekkür ediyorum.” dedi.