Üsküdar
Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezinden Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Fatma
Duygu Kaya Yertutanol, yeme bağımlılığı hakkında önemli değerlendirmelerde
bulundu.
Bağımlılık
yapan faktörler; alkol ve madde ile sınırlı değil!
Yrd. Doç. Dr. Fatma Duygu
Kaya Yertutanol, “Nasıl ki alkol ya da maddenin oluşturduğu kimyasal etki
beyinde bir bağımlılık oluşturuyorsa, özgül bazı gıdaların da beyinde benzer
bir bağımlılığı oluşturabildiği düşünülmektedir” diyerek,
“Bağımlılık yapan gıdalar
sıklıkla şeker, tuz, un ve yağ içeriği yüksek gıdalardır. Cips, kurabiye,
pasta, dondurma, çikolata gibi gıdalar en sık görülen örneklerdir” diye
konuştu.
Tokluk
halinde bile, yeme isteği devam ediyor
“Bu gıdaların tüketimi, beyinde
haz alımından sorumlu olan ‘ödül merkezi’ ni uyararak keyif duygusu yaşanmasını
sağlar” diyen Yertutanol, sözlerini şöyle sürdürdü:
Yeme bağımlılığı olan
kişiler tok olsalar bile belirli gıdalara karşı bir açlık (aşerme) hissederler,
yedikten sonra suçluluk duyarlar ve bu gıdaları yemeyi bırakma çabaları
sıklıkla başarısızlıkla sonuçlanır. Kişiler kısa süre sonra tekrar keyif alma
isteği ile bu tür gıdaları tüketmekte normal sınırları aşarlar, bu davranışı
kontrol etmekte zorlanırlar, kendileri için olumsuz sonuçlar doğuracağını
bildikleri halde bu gıdaları aşırı tüketme davranışlarını durduramazlar.
Kişiler zamanlarının çoğunda bu gıdaları arama, bulma, tüketme gibi
davranışları gösterirler.
TV
karşısında tüketilenler, bağımlılığa yol açabilir!
Yeme bağımlılığının
başlaması duygusal problemlerin varlığı ile tetiklenebilir. Lezzetli gıdaların
keyif verici etkisi duygusal sorunların verdiği rahatsızlıkla baş etmede
kullanılır. Bazense kişilerin, kilo verme amacıyla yapılan oldukça kısıtlayıcı
diyetler sonrasında gıdalarla olan ilişkisi bozulabilir. Televizyon karşısında
farkında olmadan bu tür gıdaların tüketilmesi de bağımlılığın gelişmesini
başlatıcı bir etken olabilir.
Yeme
bağımlılığı, tedavi edilebilir mi?
Üsküdar Üniversitesi NP
Etiler Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Fatma Duygu Kaya Yertutanol,
yeme bağımlılığının tedavi yöntemleri hakkında şu bilgileri verdi:
“Tedavide amaç; yeme
ataklarının sıklığını azaltmak, kilo kaybı sağlamak ve ilişkili psikolojik
sorunların çözülmesini hedeflemektir. Sıklıkla kullanılan yöntemler bilişsel
davranışçı terapiler, beslenme danışmanlığı, duruma göre atidepresan ve/veya
antikonvülzan ilaçları içeren farmakoterapilerdir. Bilişsel davranışçı
terapilerde kişilerin bu bozukluğu tanımaları için psikoeğitim verilir.
Sonrasında işlevsel olmayan düşüncelerin fark edilmesi ve değiştirilmesi
amaçlanır. Ayrıca davranışsal müdahalelerde bulunulur. İlaç tedavileri ise
eşlik eden psikiyatrik hastalığa göre ve muayenede anlaşılan belirtilerin
yoğunluğuna göre hekim tarafından planlanır. Beslenme danışmanlığı ile ise
kişinin sağlıklı beslenme davranışlarını edinmesi sağlanır.”