Artık evlerimizde daha çok koronavirüslü var! Dünyayla birlikte ülkemizde
de her geçen gün hızını artırarak yayılımına devam eden Covid-19 enfeksiyonunun
hemen her haneden bir kişinin hastalığa yakalanmaya başlamasına doğru
evrildiğini belirten Acıbadem Taksim
Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr.
Çağrı Büke “Covid-19 PCR testi ile tanı konulan olguların neredeyse ortalama
yüzde 80’e yakın bir kısmının tedavilerinin evde yürütülebilecek düzeyde olduğu
gerçeği göz önüne alındığında Covid-19’un önemli bulaşma ortamının artık ev
ortamları ve aynı ev ortamını paylaşan kişiler olduğu da unutulmamalıdır. Bu
durum Covid-19 pozitif bir olgu ile aynı ev ortamında dikkat edilmesi
gerekenlerin neler olması gerektiğini gözden geçirmeye bizleri itmektedir”diyor. Peki Covid-19’lu hasta ile aynı evde yaşamanın bir an bile ihmal
edilmemesi gereken kuralları neler? Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Çağrı Büke, 10 altın kuralı anlattı, önemli
uyarılar ve önerilerde bulundu.
Ayrı odada yaşamak şart
Covid-19 testi pozitif çıkan bir kişinin, bir süre boyunca ayrı bir odada
yaşamını sürdürmesi şart. Hastanın odasının kapısı her zaman kapalı olmalı,
yemeğini diğer aile bireylerinden farklı olarak kendisi için belirli bir
süreyle ayrılmış olan söz konusu odada yemelidir.
Odaya girilecekse kesinlikle maske
takılmalı
Hasta kişinin odasına kimse zorunlu olmadıkça girmemeli, hasta kişi de
zorunlu haller dışında bu odadan dışarıya çıkmamalıdır. Covid-19 test sonucu pozitif
olan kişinin odasına girilmek zorunda kalındığında herkesin hem ağzı hem de
burnu kapatacak şekilde maske kullanması gereklidir. Bir anlığına bile olsa
maskenin ihmal edilmemesi ve sosyal mesafeye dikkat edilmesi gerekir.
Banyo her kullanımdan sonra temizlenmeli
Tuvalet ve yıkanma ihtiyacı için mümkün ise hasta olan kişiye ayrı bir
banyo/tuvalet sağlanmalıdır. Eğer bu mümkün olamıyor ve aynı banyo-tuvalet
diğer aile bireyleri ile paylaşılıyor ise hasta kişinin her banyo-tuvaleti
kullanmasından sonra yer, yüzey, tuvalet, lavabo, çeşme muslukları ve duş alanı
dezenfektan ile silinmeli ve temizlenmelidir.
Çamaşırları ve yiyecek eşyaları
ayrılmalı
Covid-19 test sonucu pozitif olan kişinin çamaşırları ve bardak, tabak,
çatal, bıçak, kaşık vb. gibi kullandığı eşyalar ayrılmalıdır. Çamaşırları ayrı
olarak ve makinede, yemek için kullandığı eşyalar da kullanım sonrası deterjan
ve su ile makinada ya da elde yıkanmalıdır.
Ortak alanlara temastan sonra eller
yıkanmalı
Aynı ev ortamını paylaşan herkesin eller ile ortak temas edilen yüzeylere
temastan hemen sonra, yemek öncesi, yemek sonrası, tuvalet sonrası, yemek
hazırlamadan önce yemek hazırladıktan sonra, Covid-19 pozitif kişinin eşyaları
ile temas sonrası ve gerektiği her durumda 20 saniye boyunca eller sabun ve su
ile yıkanmalıdır. El temizliği için gerektiğinde el antiseptiklerinden de
yararlanılabilir.
Covid-19 hastası evde maske takmalı
Covid-19 hastası, bulunduğu odadan zorunlu hallerde dışarı diğer odalara
gideceğinde ya da banyoya, tuvalete gidecek olduğunda ağız ve burun kapalı
olacak şekilde maskesini takarak ev içerisinde hareket etmelidir.
Yüzeyler sık sık temizlenmeli
Kapı kolları, elektrik düğmeleri gibi el temasının olabildiği tüm yüzeyler
temas sonrası dezenfektan ve deterjanlı su ile silinmelidir.
Havlu mutlaka ayrı olmalı
Havlular bulaş riskinin yüksek olduğu eşyalar olduğundan, normal durumlarda
da evdeki herkesin havlusu ayrı olmalı. Özellikle de evde Covid-19 hastası var
ise, hiçbir şekilde havlu ortak kullanılmamalı. Ayrı bir havlu olmalı ya da
kağıt havlu kullanması sağlanmalıdır. Kağıt havlu ve tuvalet kağıtları ayrı
poşetler içerisine atılmalı ve sonunda ağzı bağlanarak çöp poşetlerine
atılmalıdır.
Yastık yüzleri her gün değiştirilmeli
Covid-19 hastasının yastık yüzleri her gün değiştirilmeli ve makinede en az
60 derecede ısıyla yıkanmalı, nevresimleri de üç günde bir değiştirilmeli ve
yine en az 60 derecede yıkanmalıdır.
Ev düzenli havalandırılmalı
Covid-19 pozitif kişinin bulunduğu oda ve evin mümkün olan tüm alanları
günde birkaç dakika ve belirli süre ile havalandırılmalıdır. Ayrıca Covid
olmayan ev halkı kesinlikle ‘geçmiş olsun’ ziyaretine kimseyi kabul
etmemelidir. Çünkü ev ziyareti bulaş riskinin en yüksek olduğu ortamlardan
birisi! Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Çağrı Büke “Bu uygulamalar Covid-19 testi
negatifleştikten sonra bir süre daha sürdürülmeli, test yapılmamış ise
semptomlar tamamen geçtikten 48 saat sonrasına kadar ya da semptom
başlangıcından sonraki ortalama 14 güne kadar devam ettirilmesi gereklidir.
Ancak bu virüsün bazen daha uzun süre ile vücuttan atılımının devam edebileceği
de akıldan çıkartılmamalıdır” diyor.