“Son dönemde bilimsel çalışmalar, D vitamini eksikliğinin; tümör gelişimine, kalp-damar hastalıklarına, diyabete, enfeksiyonlarda eğilime ve de depresyona yol açtığını göstermektedir” diyen okan Üniversitesi Hastanesi Romatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Barış Gündoğdu, D vitamini eksikliğinde kas-iskelet ağrılarının da sık sık görülebileceğini söyledi.
Vücut için son derece önemli olan D vitamini, başta kas-iskelet
sistemi olmak üzere vücudumuzda diğer sistemlere yönelik farklı etkileri olan
daha çok hormon yapısında bir moleküldür. D vitamininin iki formu beslenme için
önemlidir.
D2 ve D3 Vitaminleri Nelerdir?
D2 Vitamini, bitkilerde ve maya mantarlarında üretilir. Yine
yüksek dozlarda takviye gıdalarda bulunur. D3 Vitamini ise en aktif D vitamini
formudur ve direkt güneş ışığına maruziyet sonrası deride oluşur. En yaygın D3
vitamini besin kaynakları ise güçlendirilmiş tahıllar, günlük takviye
gıdalardır. Bu vitamin ayrıca balıkların karaciğerinde ve yağlı deniz
balıklarında bulunur.
Eksikliği Bütün Vücudu Etkiliyor!
Son bilimsel çalışmalarda, D vitamini eksikliğinin; tümör
gelişimine (kolon-kalın bağırsak, meme, prostat kanserleri), kalp-damar
hastalıkları, diyabete, enfeksiyonlarda eğilime ve de depresyona yol açtığı
belirtilmektedir. Ayrıca tıbbi yayınlarda D vitamininin, immün (bağışıklık)
toleransta önemli rolü olduğu öne sürülmektedir. Dolayısıyla D vitamini
eksikliğinin; bağ dokusu hastalıklarına (sistemik lupus eritematoz, romatoid
artrit vb) yatkınlığı arttırdığı ve bu türden tanıları olan hastalarda eklem
ağrılarını şiddetlendirdiği bildirilmektedir.
En Çok Kimlerde Görülür?
D vitamini eksikliğinin en yaygın nedeni, güneş ışığına
yeterince maruz kalmamaktır! Bununla birlikte gün içerisinde uzun süre kapalı
ortamda kalanlar, ciddi karaciğer-böbrek hastalığı olanlar, rifampisin
(tüberküloz-verem ilacı), epilepsi-sara ilacı kullananlar D vitamini eksikliği
riski altındadırlar.
“Güneşin Tedavi Edici Işınları ‘Cam Varken’ İçeri Süzülemez”
Peki D Vitaminini Nasıl Alırız?
Haftada en az 3 kez 5-15 dakika boyunca direkt güneş ışığına kol
ve bacakların ya da yüzün, kolların ve ellerin maruz kalması sağlanmalıdır.
Bununla birlikte daha esmer tenli insanlar, güneş kremi kullananlar veya
yaşlılar daha uzun süre güneş ışığına ihtiyaç duyabilirler. Yeni çalışmalarda
yaşlılarda günlük D vitamini ihtiyacı 800 IU olarak bildirilmektedir. Özellikle
romatoid artrit, lupus gibi sistemik-romatizmal hastalığı olanlarda ve bu
nedenle kortizon kullananlarda D vitamini takviyesi daha önemlidir.
Çocuklarda Raşitizme Yetişkinlerde ise Kemik Erimesine Neden
Olabilir!
D vitamini eksikliği, her yaş grubunda kaslarda güçsüzlüğe,
kaslarda ve kemiklerde yaygın ağrıya neden olabilir. D vitamini kan düzeyinin
düşük olması bebeklerde, çocuklarda raşitizme yol açar. Erişkinlerde ise
özelikle omurga, pelvis, bacak kemiklerinde osteomalazi (kemiklerde yumuşama)
ve osteoporoz (kemik erimesi) gelişimine sebep olabilir. Etkilenen kemikler
dokunmakla ağrılıdır ve ufak bir travma sonrası ya da kendiliğinden kırıklar
oluşabilir.