Çoğunlukla travma ve kazalar sonucu oluşan
beyin kanamaları, hipertansiyon krizine bağlı olarak ya da güneş ışınlarına
uzun süreli maruziyeti ile ortaya çıkabiliyor. Yaşamı tehdit eden beyin
kanamalarının tanı ve tedavisi, gelişen tıbbi teknoloji ve cerrahi yöntemlerin
uygulanmasıyla yapılabiliyor. Bunun yanında, alınabilecek basit önlemlerle
beyin kanaması riski en aza indirilebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi
Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Rodi Sarı Polat, beyin kanamaları ve korunma
yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sıcak
hava tansiyonun zararlı etkilerini artırıyor
Yaz aylarında güneşin neden olduğu
yüksek hava sıcaklığı, hipertansiyonu tetikleyerek beyin içi kanamalara neden
olabilmektedir. Beyin damarları yaş ilerledikçe yıpranır ve elastiki
özelliklerini kaybeder. Bu nedenle yüksek tansiyonu olan ileri yaştaki
kişilerde, özellikle de yaz aylarında, direnci yeterince azalan beyin
damarlarında yırtılma ve beyin kanamaları ortaya çıkabilmektedir.
Pek
çok neden kanamayı tetikliyor
Beyin dokusunun zedelenmesi ya da
damarlarının yırtılması sonucu ortaya çıkan ve yaşamsal tehdit oluşturan beyin
kanamaları, bazen travmatik bazen de farklı nedenlerle görülmektedir. Başın
darbe alması olarak tanımlanan travmalarda, darbenin geldiği yer ve kafada
yarattığı hasara bağlı olarak beyin kanaması oluşabilir. Kafa travması dışında
beyin kanamalarının ana nedeni hipertansiyondur. Bunun dışında damar duvarının
yapısal bozukluğuna bağlı olarak gelişen anevrizmalar, areriovenöz
malformasyonlar, tümörler ile bazı kan hastalıklarında da bu soruna rastlanabilir.
Diyabet ve hipertansiyon hastaları ile sigara içenler ve obezite problemi
olanlar, beyin kanaması bakımından birinci derece risk grubunda yer aldıkları
unutulmamalıdır.
Belirtileri
önemseyin
Beyin kanamasına işaret edebilen
aşağıdaki bazı belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden hastaneye
başvurulmalıdır.
Bunlar;
- Ani ve şiddetli baş ağrısı,
- Bulantı-kusma, konuşma güçlüğü ve baş dönmesi,
- Bilinç bozukluğu,
- Nöbet geçirme,
- Görsel bozukluklar,
- Kısmi veya tam körlük,
- Görme alanı kayıpları,
- İnce motor hareket bozuklukları,
- Denge ve koordinasyon bozuklukları,
- Kısa dönemli hafıza problemleri,
Yoğun
bakım şartlarında tedavi
Beyin kanamaları yaşamı tehdit eden,
tedavi edilse bile bazı hasarlara yol açabilen bir sorundur. Oluştuğu ilk anda
belirti vermeye bilen beyin kanamasından şüphelenildiği anda ambulans
çağrılmalı ve hasta hızlı bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna
kaldırılmalıdır. İlk 24 saat önemlidir ve hasta müşahede altında tutulmalıdır.
Tedavinin üçüncü basamak yoğun bakımı olan, tam teşekküllü bir sağlık
merkezinde yapılması çok önemlidir. Tedavide ilk amaç, beyinde oluşan kanamanın
temel sebebini bulmak ve bunu ortadan kaldırmaktır. İlaç takibinin yeterli
olmadığı durumlarda cerrahiye başvurulmaktadır. Tedavi planına, nöroloji ve beyin
cerrahisi uzmanları ortak karar vermelidir.
Beyin
kanaması riskini en aza indirmek mümkün mü?
Beyin kanaması riskine karşı aşağıdaki
öneriler dikkate alınmalıdır.
- Güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatlerinde dışarı çıkmayın,
- Günde 2,5-3 LT su içmeyi ihmal etmeyin,
- Alkollü ve asitli içeceklerden uzak durun,
- Şemsiye veya şapka kullanın,
- Düzenli spor ve egzersiz yapın,
- Kilolarınızdan kurtulmaya çalışın,
- Stres azaltıcı etkinliklerde bulunun,
- Sigaradan uzak durun, diyetle aldığınız tuz miktarını azaltın,
- Tansiyon ve kalp hastasıysanız ilaçlarınızı düzenli olarak kullanın