Hava sıcaklığının artmasıyla ve nemdeki artışla birlikte daha fazla etkili olacağı, gerekli önlemler alınmadığı takdirde insan sağlığını olumsuz etkileyebileceği, bu durumdan özellikle çocukların, yaşlıların, kalp ve akciğer hastalarının daha fazla etkilenebileceği açısından, Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü alınması gereken tedbirler açısından basın açıklaması yayınladı.
Yapılan basın açıklaması şöyle: “Aşırı sıcaklar çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir. Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışmaktadır. Normalde terleme ile vücut ısısı dengede tutulmaya çalışılır. Ancak aşırı sıcaklarda sadece terleyerek vücut ısısı dengede tutulamaz. Yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı olanlarda terleme mekanizması ile vücut ısısının dengede tutulması her zaman mümkün olmayabilir. Yine ortamdaki nem oranı yüksekse terleme suretiyle vücut ısısı yeterli düzeyde düşmeyebilir. Ayrıca şişmanlık, herhangi bir hastalığa bağlı yüksek ateş, aşırı sıvı kaybı (dehidratasyon), kalp hastalığı, ruh ve sinir hastalığı, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı ile tedavi amaçlı bazı ilaçların (tansiyon düşürücüler, idrar söktürücüler vb.) kullanımı da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen diğer faktörlerdendir. Bu gibi durumlarda yükselen vücut ısısı beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabilir.
Aşırı sıcaklardan en çok etkilenen
gruplar:
• Yalnız yaşayan 65
yaş ve üzerindeki yaşlılar,
• Dört yaşından küçük
çocuklar,
• Bakıma ihtiyacı
olanlar,
• Hamileler,
• Açık alanda
çalışanlar,
• Aşırı kilolular,
• Kronik hastalığı
(şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları, psikolojik
hastalıklar, kronik solunum sistemi hastalıkları, karaciğer hastalıkları,
böbrek hastalıkları) olanlar
• Sürekli ilaç
(özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçları) kullanan
kişiler,
• Sokak çocukları ve
evsizlerdir.
Özellikle kronik hastalığı bulunan ve
yalnız yaşayan yaşlılar en çok risk taşıyan gruptur.
KORUNMAK İÇİN NELER
YAPABİLİRİZ ?
A. Genel Korunma
• Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00)
mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmamalıdır.
• Dışarıda çalışması gerekenler mümkün
oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık
sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat etmelidirler.• Dışarıda
bulunulduğunda açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş
kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli; geniş kenarlı ve hava delikleri
olan şapka giyilmeli ve güneşin zararlı ışınlarından
koruyan güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
• Güneş ışınlarının dik geldiği
saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu
saatlerin dışında denize girmek isteyenler güneşten koruyucu krem(en
az 15 koruma faktörlü) kullanmalı, şapka ve gözlük gibi gerekli koruyucu
önlemleri almalı ve uzun süre kesintisiz güneşlenmemelidir.
• yoğun fiziksel aktivite ve spor yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmeli, her bir saatlik spor için en
az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır. Ağır fizik aktivitelerden kaçınılmalıdır.
• Risk altındaki yetişkinler ve
yaşlılar, günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir.
Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir.
• Bebek, çocuk, engelliler ve
hayvanlar kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle
bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok
kısa süre sonra yükselmektedir. Araç terk edilirken herkesin dışarı çıktığından
emin olunmalıdır.
• Kapalı alanlar iyi
havalandırılmalıdır.
• Güneş gören pencereler perde vb.
güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
• Vücut ısısının yükselmemesi için sık
sık duş alınmalı; bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz
ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir.
B. Beslenme ve Sıvı Alımı
• Susuzluk hissi olmasa bile her
gün en az 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı tüketilmelidir.
• Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin
ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu,
ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir.
• Yağlı besinlerin ve
yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel sıvı yağlar
kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerinehaşlama,
ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri
uygulanmalıdır.
• Vücut direncini artırmak ve vücudun
yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol miktarda
sebze ve meyve tüketilmelidir.
• Terleme ile artan sıvı ve mineral
kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla miktarlarda sıvı alınmalıdır.
• Sıvı alımında su içmek esas olmakla
beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran
ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir. Eğer doktor tarafından sıvı
alımı kısıtlanmış veya idrar söktürücü ilaç kullanılması söz konusu ise ilgili
doktora başvurmak gerekir.
• Mide kramplarına neden olabileceği
için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemelidir.
• Kafein, alkol ve fazla miktarda şeker
içeren içecekler vücuttan daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmemelidir.
• Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin,
tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulma riski olan besinler (et, yumurta, süt,
balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi
aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir”.
