Tütün
ürünleri, en yaygın bağımlılık yapıcı maddeler arasında yer alıyor. Kanserle ve
birçok ciddi hastalıkla yakın ilişkisi olmasına ve karşıt pek çok kampanya
yürütülmesine rağmen hala sigara yüzünden dünyada her yıl 7 milyon kişi
yaşamını yitiyor. Üstelik bu rakamın 1 milyonu sigara içmediği halde başkaları
tarafından maruz bırakıldığı sigara dumanından kaynaklı hastalıklar yani pasif
içicilik nedeniyle hayatını kaybediyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Göğüs
Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Engin Aynacı, sigaranın zararları hakkında bilgi verdi.
Dünyanın
bugüne dek karşılaştığı en yaygın halk sağlığı sorunu
Sigara, bilinen en önemli
hastalık ve erken ölüm nedenidir. Sigaranın sadece içen değil yanında dumanı
soluyanlar için de sağlık tehdidi oluşturduğu kanıtlanmıştır. Sigara kanser ile
doğrudan ilişkisi bulunan en önemli zararlıdır. Aynı zamanda önlenebilir
hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Dünya Sağlık
Örgütü tarafından tütün kullanımı, dünyanın şimdiye kadar karşılaştığı en tehlikeli
halk sağlığı tehditlerinden biri olarak tanımlanmakta ve doğum öncesi dönemden
başlayarak, insan yaşamının bütün evrelerinde ölüme kadar götüren pek çok
sağlık sorununa yol açmaktadır. Sadece tütün ürünü kullananlar değil tütün
dumanına maruz kalanlar da aynı tehdit altındadır.
Sigara
kullanımı topluma zarar veriyor
Dünyada yılda 7 milyondan
fazla, ülkemizde ise 100 binden fazla kişi tütün ürünü kullanımına bağlı
hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu ölümlerin 6 milyondan fazlası
doğrudan tütün kullanımının sonucu iken yaklaşık 1 milyon kişi de tütün ürünü
kullandığı için değil tütün dumanına maruz kaldığı için hayatını
kaybetmektedir. Tütün ürünü kullanımına bağlı zararlar sadece kullanıcıya
yönelik sağlık zararları ile sınırlı olmayıp çoğu zaman kişinin ailesine,
çevresine hatta toplumun tamamına yansıyan sağlık, ekonomik, sosyal zararları
da beraberinde getirmekte hatta pek çok yangının ve çevre sorunlarının nedeni
olarak da karşımıza çıkmaktadır.
En
yavaş intihar olarak tanımlanıyor
Yapılan araştırmalarla tütün ürünleri kullanımının her geçen gün yeni bir zararı ortaya çıkmaktadır.
Akciğer kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünü tetiklediği gibi kalp
damar hastalıkları, solunum yetmezliği, KOAH, beyin hastalıkları, kalp krizi, inme
gibi pek çok hastalığa yakalanma riskini artırmaktadır. Özellikle akciğer
kanserine yakalanma riskini yüzde 90 oranında yükseltmektedir. Bunların yanında
dokulara zarar vermesi ve vücuda oksijen gitmesini engellemesi nedeniyle kemik
erimesi (osteoporoz), iskemi, böbrek hastalıkları, mesane hastalıkları, damar
sertleşmesi ve geçmeyen kronik ağrılara da neden olmaktadır.
Elektronik,
light ve mentollü sigaralar da zararlı
Sigara bağımlılarının
birçoğu elektronik sigara, light sigara ya da tütün çiğnemek gibi yöntemlerle
sigaranın zararlarından uzak kaldıklarını veya sigara bağımlılığından
kurtulabileceklerini sanmaktadır. Ancak bu doğru değildir. Elektronik sigaralar
ne kadar zararsız oldukları iddia edilse de birçok çalışmada içeriğindeki
maddeler sebebiyle tıpkı sigara kadar zararlı olduğu gösterilmiştir. Tütün
çiğnemek de aynı şekilde tütünün içeriğinde bulunan tüm o zararlı maddelerin
çiğneme yoluyla vücuda girmesine neden olmaktadır. Ayrıca her ikisinin
kullanımı da sigara ile ilişkiyi sürdürmeye yol açtığından sigarayı bırakmak
imkansız hale gelmektedir. Light sigaralarsa daha hafif oldukları için
zararlarından uzak kalındığı düşünülse de zaman içinde bağımlılığı tatmin
etmeyerek içilen sigara sayısının artırılmasına yol açmaktadır. Bunlara ek
olarak yine son yıllarda kullanımı artan nargile ürünleri de tıpkı sigara gibi
kanser başta olmak üzere birçok ciddi hastalığa yol açmakla beraber bulaşıcı
hastalıkların yayılmasında da etkin rol oynamaktadır.