Günlük
yaşamın koşuşturması, yorucu iş saatleri, yüksek teknoloji kullanımı ve
hareketsizliğin bir sonucu olarak bel fıtığı vakalarında artış görülüyor. Ancak
her yaş grubunda ortaya çıkan bel fıtığını hayatınızda yapacağınız birkaç basit
değişiklikle önleyebilirsiniz. Memorial Hizmet ve Bahçelievler Hastaneleri
Beyin, Sinir, Omurilik ve Omurga Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Onur Yaman, bel
fıtığının nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Ağır
yük kaldırmayın, kontrolsüz hareket etmeyin
Omurlar arasında yer alan
diskin önemli görevleri bulunmaktadır. Disk, belde maruz kalınan yükleri
karşılayarak vücudun üst kısmını dik tutar, belin her yöne hareket etmesini
sağlamaktadır. Diskin içi daha sulu dışı ise daha sert bir yapıdan
oluşmaktadır. Yaşın ilerlemesi ile beraber içte yer alan nucleus pulposus su
yapısını kaybederek esnek olması gereken disk mesafe yüksekliğini azalmaktadır.
Disk mesafesi maruz kaldığı yükleri taşıyamaz ve diskin dış kısmında ortaya
çıkan yırtıkla beraber dışarıya çıkmaya başlamaktadır. Ağır yük kaldırmak,
kontrolsüz yapılan bir hareket, trafik kazaları yada yüksekten düşme
durumlarında maruz kalınan ani kuvvetler disk yırtılmasına neden olmaktadır.
Bel
fıtığına yakalanmamak için fazla kilo ve sigaradan uzak durun
Bel fıtığı genelde orta yaş
grubu kişilerin rahatsızlığı olmasına rağmen her yaş grubunda ortaya
çıkabilmektedir. Aile hikayesinde bel fıtığı olanlarda görülme riskinin daha
yüksek olduğu rahatsızlığın risk faktörlerini şöyle sıralayabiliriz;
• Obezite: Omurga
esnekliğini sağlayan diskler, fazla kiloların baskısı nedeniyle deforme olarak
bel fıtığına neden olmaktadır. Fazla kilolarınızı vererek bel fıtığı riskini en
aza indirebilirsiniz.
• Hareketsizlik: Boyun,
sırt, bel ve karın kasları vücudun yükünü taşıyan omurganın en önemli
yardımcılarıdır. Egzersizden uzak hareketsiz yaşam, yardımcı kasları
zayıflatarak tüm yükün omurgaya kalmasına neden olmaktadır. Omurgaya yüklenen
aşırı yük ise disklerde fıtıklaşmalarına yol açmaktadır.
• Ağır yük kaldırma: Ağır
fiziksel aktivite gerektiren işlerde çalışan ve ağır yük kaldırmak zorunda
kalan kişilerin bel bölgesine gelen aşırı yük fıtıklaşmaya neden olmaktadır. Bu
nedenle ağır fiziksel aktivite gerektiren işleri kişi mutlaka belini koruyarak
yapmalıdır.
• Sigara içme: Sigara
kullanımından disk dejenerasyonunu artırmaması için uzak durulmalıdır.
Bacağınızda
güç kaybına neden olabilir
Yırtılan diskin dışarı
sinir köküne bası yaparak bel ve bacak ağrılarına neden olmaktadır. Hareket
ederken ve otururken artan bel ağrıları genellikle istirahat edildiğinde
azalmaktadır. Hastalar tarafından keskin ve elektrik çarpması şeklinde tarif
edilen bacak ağrıları ise etkilenen sinir köküne göre bacağın değişik
seviyelerinde görülebilmektedir. Hastalığın ilerlemesi ile birlikte hastaların
bacaklarında uyuşma ve karıncalanma, bacakta kuvvetsizlik ya da fonksiyon kaybı
ortaya çıkmaktadır. Ayrıca omuriliğin son kısmının bası altında kalması
hastanın idrar tutamama sorunu yaratmaktadır.
İstirahat
bel bacak ağrılarınızı geçirmiyorsa...
Bel fıtığı teşhisi konulan
hastalara istirahat ve ağrı kesici ilaç kullanımına rağmen şikayetlerinin
geçmemesi durumunda fizik tedavi uygulanmaktadır. Yapılan tedavilere rağmen
hastanın ağrıları devam ediyorsa, hastanın ileri görüntüleme yöntemi ile tetkik
edilmesi gerekir. Hastanın şikayet, muayene ve görüntüleme yöntemleri
örtüşüyorsa hastaya cerrahi önerilmektedir. Ameliyatla omurilikten çıkan
sinirlere olan mekanik bası giderilerek hastanın yaşamını sağlıklı bir şekilde
sürdürmesi sağlanmaktadır.