Günümüzün önemli sorunlarından olan stres, hatalı beslenme, uykusuzluk ve
yoğun bir tempoda çalışmak gibi etkenler migreni tetikleyen önemli
faktörlerden. Bunlara bir de sıcak hava ve nem de eklenince yaz aylarında migren atakları kaçınılmaz oluyor. Yapılan birçok çalışma gösteriyor ki diğer
mevsimlerle karşılaştırıldığında migren atakları yazın artıyor. Yine
çalışmalara göre; sıcaklıktaki her 5 santigrat yükseliş migren atağının gelişme
riskini yüzde 7,5 oranında artırıyor.Sıcak havalarda yetersiz sıvı alımı ve
terleme sonucunda oluşan aşırı sodyum kaybı, sıvı kaybına da neden olarak
dolaşımı bozuyor ve migren atağının tetiklenmesine sebep olabiliyor. Artan
sıcaklara karşı yapılabilecek bir şey olmasa da çeşitli önlemler alarak
ataklardan korunmak veya atakların daha seyrek ve hafif gelmesini sağlamak
mümkün olabiliyor. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Nöroloji
Uzmanı Dr. Nebahat Bilici yaz aylarında dikkat etmeniz gereken
alışkanlıkları anlattı, önemli önerilerde bulundu.
Hava durumunu takip edin
Hava durumu hakkında bilginiz olursa gezi planlarınız ve kıyafet
seçiminizde daha doğru tercihler yapabilirsiniz. Dolayısıyla migren dostu
olmayan hava durumuyla ilgili sizi uyaran bir dijital barometre veya bir hava
durumu uygulaması kullanmanızda fayda var.
Güneş gözlüğü olmadan asla!
Güneş ışınlarının yanı sıra deniz, havuz ve göl suyunun parlaması da birçok
migren hastası için tetikleyici faktör olabiliyor. Özellikle araç sürerken
ağaçların veya binaların arasından süzülen güneş ışınları migrenin
tetiklenmesinde çok etkili oluyor. Bu nedenle dışarıda güneş gözlüğü olmadan
dolaşmayın. Kaliteli güneş gözlükleri fayda sağlasalar da, konturlu FL-41
renkli migren gözlükleri ışık hassasiyetini önlemede çok daha etkili oluyor.
Bol bol su için, kafeinden kaçının
Yaz mevsiminde aşırı nem vücudumuzdaki sıvı seviyesini oldukça düşürüyor.
Yaz aylarında sıvı kaybımızın sadece yarısını suyla giderebiliyoruz, kalan
yarısı için su yeterli gelmiyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Nebahat Bilici bu nedenle
sıvı açığını kapatmak için en az su kadar meyve ve sebze tüketmenizin de çok
önemli olduğunu hatırlatarak,“Ayrıca aşırı sıcaklarda kafein ve alkol
tüketiminin kısıtlanması da sıvı kaybının önlenmesinde oldukça yarar sağlıyor.”
diyor.
Sıcakta açık hava sporları yapmayın
Susuzluğa ve fiziksel strese neden olabileceği için açık hava sporlarını
güneş ışınlarının yeryüzüne dik geldiği 11.00 – 17.00 saatlerinde yapmaktan
kaçının. Bu etkinlikleri sabahın erken saatlerine veya gün batımına doğru
kaydırın ya da içeri taşıyın. Yürüyüşünüzü sabahın erken saatlerinde veya akşam
açık havada yapmaya da özen gösterin.
Serin ortamlarda kalın
Yazın migrenden korunmak için eve kapanmak zorunda değilsiniz. Plaja veya
pikniğe giderseniz, yakınlarda serinleyebileceğiniz bir dükkan, restoran veya
araba arayın.
Yaz eğlencenizi dikkatle seçin
Bir 3D film, açık havada tenis maçı veya bir lunaparkta hız treni yolculuğu
gibi yaz eğlenceleri için arkadaşlarınıza katılmaya hevesli olabilirsiniz,
ancak dikkat, bunlar migren hastaları için sorun yaratabiliyor. Dolayısıyla
ışık, ısı ve fiziksel stres tetikleyicilerine duyarlıysanız bu tür
etkinliklerden uzak durmanız çok önemli.
Piknik yaparken bu besinlerden kaçının
Piknik sofrası denildiğinde ilk akla gelen besinler sucuk, sosis, peynir ve
lahana turşusu kuşkusuz. Ancak bu besinler ve kırmızı şarap sizin için iyi bir
seçenek olamayabilir. Zencefil, Omega-3'ler, magnezyum ve Vitamin B2 takviyesi
migrene karşı savunmanızı oluşturuyorlar. Dolayısıyla ızgara somon, salata ve
zencefilli gazoz piknikte tercih edebileceğiniz doğru besinler arasında yer
alıyorlar.
Uyku düzeninize dikkat edin
Işığa maruz kalmak melatonin hormonunu baskılar, siz de uyuyamazsınız.
Kaliteli ve düzenli bir uyku ise migren ataklarını önlemede anahtar kuraldır.
Bu nedenle aynı saatte yatıp kalkmaya ve bu düzeni değiştirmemeye dikkat edin.
Ani ısı değişimlerinden kaçının
Çok sıcak bir ortamdayken aniden soğuk bir yere geçmeyin veya bunun tam
tersini yapmayın. Çünkü ortamdaki 5 santigratlık ısı farkı migren atağının
gelişme riskini yüzde 7.5 oranında artırıyor. Kontrolünüzde olan ev ortamında
bu değerlere dikkat edin. AVM, cafe – restaurant gibi klima derecesini kontrol
edemediğiniz ortamlarda fazla bulunmamaya özen gösterin.
Yolculukta sık sık mola verin
Yaz çoğumuz için tatil anlamına geliyor. Ancak yolculuk, tatil sebebiyle
uyku düzeni değişiklikleri, tatil öncesi tatile hazırlık stresi ve beslenme
alışkanlığındaki değişiklikler migren için tetikleyici olabiliyor. Yolculuğunuz
uzun sürecekse sık sık mola vermeniz ve bol sıvı almanız yolculuğunuzu
kolaylaştıracaktır. Uçakla yoluculuk yapacaksanız, baş ağrısından kaçınmak için
özellikle de uzun süren uçuş öncesinde melatonin takviyesi ve ağrı ataklarını
gidermek için ağrı kesici almanız, uygun baş-boyun pozisyonu sağlamak için
yastıktan faydalanmanız etkili olacaktır.
Ülkemizde 7 kişiden birinin sorunu!
- Baş ağrısı ve Migren Epidemiyolojisi Çalışması verilerine göre; Türkiye’de 18-65 yaş arasındaki kişilerde migren ağrısı görülme sıklığı yüzde 16.4. Bu da ortalama her 7 kişiden 1’inde migren olduğu ve yaklaşık 12 milyon migren hastasının bulunduğu anlamına geliyor.
- Genellikle ataklar halinde ortaya çıkan, başın bir yarısında gelişen, şiddetli ve zonklayıcı bir tipte baş ağrısı olan migrene sıklıkla bulantı-kusma, ışık-ses-koku hassasiyeti ve eforla ağrıda artış gibi yakınmalar da eşlik ediyor. Ağrı atakları saatler veya günlerce sürebiliyor. Bazı migrenli hastalarda ağrı öncesinde aura denilen zig-zag, flaş gibi ışık parlamaları, yarım görme, kör noktalar, görme alanında halkasal daralmalar görülebilmesi gibi görsel sorunlar gelişebiliyor.