Okulların
açılmasıyla birlikte ilk ve ortaöğretimdeki çocuklarda idrar kaçırmalar
çoğalabiliyor. Okul çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde gözlenen idrar
kaçırma durumlarında aile ve öğretmenlerin yaklaşımı sorunun çözümünde etkili
olabiliyor. Memorial Bahçelievler ve Ataşehir Hastaneleri Çocuk Ürolojisi
Bölümü’nden Doç. Dr. Selçuk Sılay, çocuklarda idrar kaçırma ve alınması gereken
önlemler hakkında bilgi verdi.
5 çocuktan 1’i idrar sorunu yaşıyor
Okul çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde idrar
problemleri görülebilmektedir. Bu idrar problemleri, genellikle idrar kaçırma,
sık idrara gitme, aniden idrara sıkışma, idrarda yanma gibi belirtilerle ortaya
çıkar. Bu durum çoğu zaman basit önlemler alınarak engellenebilir. Ancak
yaşanan sorunlar ertelenerek dikkate alınmazsa, çocuk üzerinde oluşan sosyal
baskı arkadaş ilişkilerini ve okul başarısını olumsuz etkileyebilmektedir.
Hatta ciddiye alınmayıp ötelenen idrar kaçırma durumlarında, altta yatan ve
böbrekleri dahi riske atabilecek ciddi bir rahatsızlık atlanabilir.
Çocuğunuzu suçlamayın
Aileler ve öğretmenler, çocukların idrar kaçırdıklarını tespit
ettikleri zaman endişe etmemelidir. Altını ıslatan çocukların azarlanması,
desteklenmemesi veya suçlanması bu durumu düzeltmeyip tamamen tedaviye dirençli
bir hale getirebilmektedir. Çocuğun alt ıslattığı belirlendiğinde ona destek
olarak;
Çocuğun hareketlerine dikkat edin
Çocuklarda idrar problemleri belirtilerinden birisi de idrar
tutma manevralarıdır. İdrara aniden sıkışan çocuklarda, idrar kaçırmayı
engellemek veya ertelemek amaçlı gayri ihtiyari yapılan ve dışarıdan
gözlemlenebilen hareketler ebeveynler tarafından izlenmelidir. Kız çocuklarda
genellikle bacaklarını çapraz yapma, çömelip topuğuyla makatına bastırma,
sallanma gibi hareketler gözlemlenirken, erkek çocuklarda buna ek olarak penis
ucunu eliyle sıkıştırma hareketi izlenebilir. Aileler bu gibi durumlarla sık bir
şekilde karşılaşırlarsa bir çocuk ürolojisi hekimine görünmeleri uygun
olacaktır.
İdrar kaçırma ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilir
Yeme ve içme alışkanlıklarının düzenlenmesi, idrara çıkış
saatlerinin ayarlanması gibi önlemlere rağmen şikayetler devam ediyorsa bir
çocuk ürolojisi uzmanına başvurmak en doğru yaklaşım olarak kabul edilmektedir.
İdrar kaçırma ve diğer idrar şikayetleri çoğu zaman masum gibi görünse de bazen
daha ciddi hastalıkların belirtisi olabilmektedir. İdrar yolu enfeksiyonları,
nörojen mesane, mesaneden böbreğe idrar kaçması yani vezikoüreteral reflü,
böbreklerde hasarlanmaya yol açabilecek bazı işeme disfonksiyonları da benzer
şikayetler ile ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple idrar kaçırma ciddiye alınmalı ve
ertelenmemelidir. Çocuklarda görülen idrar kaçırmaları ve diğer idrar
problemleri aile, öğretmen ve çocuk ürolojisi uzmanlarının doğru iletişimi
sayesinde yüzde 100’e yakın düzeyde çözülebilecek problemlerdir.