“Egzamada deri bütünlüğünün
bozulması, alerjenlerin deri yoluyla vücuda girmesine neden olur. Bu da vücutta
alerjik yanıtı arttıran hücreleri çoğaltarak, diğer alerjik hastalıkları
başlatır. egzama ile başlayan bu durum; besin alerjisi, astım ve alerjik rinit
gelişmesine neden olabilir” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk
Alerjisi ve İmmünoloji Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Şule Çağlayan Sözmen,
açıkladı!
Derimiz birçok farklı
katmandan oluşur. Özellikle derinin en dış tabakasını oluşturan hücreler,
“tuğla” ve “alçı” benzeri bir görünümle birbirine bağlıdır. Tuğlaların bir
arada durmasını sağlayan alçı gibi, derideki hücreleri de bir arada tutan
hücrelerarası bağlantılar vardır. Kalıtımsal olarak bu hücreler arası
bağlantıları sağlayan maddelerdeki yetersizlik deride; kurumaya ve dökülmeye
neden olur. Normalde derinin en üst katmanını sağlayan bu hücrelerin,
mikroplara karşı; koruyucu ve nemlendirici özellikleri vardır. Normal deride
hücrelerin etrafında, yağ asitleri ve seramid olarak adlandırılan ve deriyi
nemlendiren maddeler bulunur. Ancak egzaması olan deride bu kalıtımsal olarak
bu maddelerin üretimi de azalmıştır.
“Filaggrin”
Cildin Doğal Nemlendiricisi!
Egzama gelişimine neden olan
bir diğer önemli faktör ise, “Filaggrin” (deride üretilen protein) olarak
adlandırılır. Filaggrin, derinin doğal nemlendiricisidir, ayrıca deri pH’ının
sağlanmasında ve mikroplara karşı korunmada önemlidir. Filaggrinde kalıtımsal
bir eksiklik olması durumunda derinin yapısı bozularak mikropların daha kolay
üreyebileceği bir ortam oluşur. Deri suyu tutamaz ve kurur, en dıştaki deri
tabakasının yapısı bozularak alerjenlere ve kimyasallara geçirgen hale gelir. filaggrin eksikliğinde; daha erken yaşlarda başlayan, daha ağır egzama görülür
ve hastanın, alerjik hastalık özellikle de astım geliştirme riski yüksektir.
Normal deride asidik pH (4-6) vardır. Bu asidik ortam mikroplara karşı korunmak
ve hücre yenilenmesi için önemlidir. Egzamalı hastanın cildinde görülen alkali
ortam, bakterilerin üremesine neden olur.
Uygun
Nemlendiriciler ile Egzama Önlenebilir!
Derideki tüm bu bozukluklar
deri yoluyla alerjenlerin vücuda girmesine neden olarak vücutta alerjik yanıtı
başlatır. Yani alerjik hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan hücrelerin
üretimini arttırır. Bu hücreler kan yoluyla tüm vücutta etki göstererek besin
alerjisi, astım ve alerjik rinit gelişmesine neden olur. Bu durumdan kaçınmak
için, ailede doktor tanılı egzamalı kişi var ise bebek doğduktan sonra, uygun
nemlendiricilerle deriyi güçlendirmek egzama gelişimini önleyebilir. Egzama
geliştiyse; bebeklik döneminden itibaren neden olan alerjenden kaçınılması
(besin, ev tozu), deri bariyerini güçlendiren özellikle “seramidden” zengin
nemlendiriciler ve “topikal kortikosteroidler” ile egzamanın daha da
alevlenmesini önlemek, diğer alerjik hastalıkların gelişimini durdurmak
açısından önemlidir.