Demir eksikliği günümüzde Dünya Sağlık Örgütü’nün öncelikli sağlık
sorunları sıralamasında en üst sıralarda yer alıyor. Dünyada 2 milyarı aşkın
kişi, bir başka deyişle dünya nüfusunun yüzde 30’undan fazlası demir
eksikliğine bağlı kansızlık sorunu yaşıyor. En çok da kadınlar demir eksikliği problemiyle mücadele etmek zorunda kalıyor. Yapılan çalışmalar Türkiye’de
yaşayan her 3-4 kadından birinin demir eksikliği sorunu olduğunu ortaya
koyuyor. Özellikle kadınlarda artmış olan adet kanamaları ve doğumlar demir
eksikliğinin önemli nedenlerini oluşturuyor. Toplumdaki yaygın inanışın aksine
demir eksikliği hastalık değil, bir belirti. Dolayısıyla bu tabloya yol açan
sorunun veya hastalığın mutlaka tespit edilmesi gerekiyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Hematoloji Uzmanı Prof.
Dr. Mustafa Çetiner özellikle erkeklerde ve menopoz dönemindeki kadınlarda gelişen demir
eksikliği tablosunun ciddi olarak ele alınması gerektiğine dikkat çekerek,“Çünkü bu iki grupta altta yatan etken mide ile bağırsak kanalındaki bir kanama
olabiliyor. Dolayısıyla başta mide ve bağırsak kanseri ile jinekolojik
kanserler olmak üzere pek çok önemli hastalıkların belirtisi, hatta ilk uyarı
sinyali olarak karşımıza çıkabiliyor” diyor.
Bu yakınmalar varsa, dikkat!
Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner demir eksikliği belirtilerinde zaman kaybetmeden bir hekime başvurmanın
son derece önemli olduğunu vurguluyor. Bunun nedeni ise demir eksikliğinin
yaşam kalitesini olumsuz etkilemesinin yanı sıra pek çok önemli hastalığın
uyarıcı sinyali olması.
- Ciltte solukluk,
- Halsizlik, çabuk yorulma,
- Çarpıntı,
- Saç dökülmesi,
- Tırnaklarda kolay kırılma,
- İsteksizlik,
- Konsantrasyon bozukluğu,
- Sinirlilik hali,
- Uykuya eğilim
Tedavi yarıda kesilmemeli
Tedavide, eksik olan demir ilaçla ağızdan, bazı durumlarda ise damardan yükleme yapılarak
takviye ediliyor. Demir eksikliği pek çok nedenden dolayı gelişmiş olabileceği
için eş zamanlı olarak bu tabloya yol açan etkenin de tespit edilerek tedaviye
başlanması büyük önem taşıyor. Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner demir eksikliği
tedavisinin ortalama 3-6 ay sürdüğünü belirterek, “Kemik iliği eksik kan
miktarını yerine koymak için önce verilen demirin tümünü kullanıyor, hemoglobin
düzeyi normale gelince bu sefer kullanmadığı demiri depolamaya başlıyor.
Başarılı sonuç alınabilmesi için demir tedavisinin yarıda kesilmemesi ise kilit
rol üstleniyor” uyarısında bulunuyor.
Kırmızı et tüketin, çayı kısıtlayın!
Hematoloji
Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner demir eksikliğinde ilaç tedavisinin yanı sıra
demirden zengin beslenmenin de son derece önemli olduğunu belirterek şu
önerilerde bulunuyor:
- En zengin demir kaynağı olan kırmızı eti haftada en az 2 kez tüketmeye özen gösterin.
- Ispanak, karalahana ile pazı gibi yeşil yapraklı sebzeleri; kırmızı mercimek, kuru fasulye ve nohut gibi kuru baklagilleri sofranızda sıkça bulundurun.
- Ceviz, fındık ile fıstık gibi kuruyemişler, balık ve yumurta sarısı da demirden zengin besinler arasında yer alıyorlar. Bu besinler sofranızda düzenli olarak yer almalı.
- Ülkemizde demir eksikliğinin en önemli nedenlerinden biri, aşırı çay tüketmek. Çay içeriğindeki fitat maddesi nedeniyle demiri bağlayarak mide bağırsak kanalından vücuda geçmesini önlüyor. Demir eksikliğine karşı çayı günde 2-3 bardakla sınırlamanız ve yemekten 1-1.5 saat sonra içmeniz çok önemli.