Akıllı oyuncaklar, fiziksel oyuncakların anlamlı bir amaç doğrultusunda
yapılandırılmış ve teknolojik olarak geliştirilmiş biçimi olarak öne çıkıyor.
İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dijital Oyun Tasarımı Bölüm
Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Nuri Kara, teknolojik bileşenlerin klasik
oyuncaklarda sadece ilgi çekiciliğini artırmak için kullanıldığını, akıllı
oyuncakların ise çocuklara bilişsel görevleri gerçekleştirebilecekleri
teknolojiyle zenginleştirilmiş bir ortam sunduğunu belirtiyor. Dr. Öğretim
Üyesi Kara, akıllı oyuncakların çocuklarda yaratıcılığı geliştirdiğini
vurguluyor.
Teknolojik yenilikler hayatın her alanında olduğu gibi oyun ve
oyuncak sektöründe de kendini hissettiriyor. Klasik oyuncakların yerini artık akıllı oyuncaklar alıyor. Hal böyle olunca çocuklar üstünde büyük bir etkisi
olan oyuncaklar, gelişim süreçlerini de doğrudan etkiliyor. Akıllı oyuncakların
kullanıldığı ortamlarda bulunan çocuklar, yalnızca fiziksel etkileşime
girmiyor; yeni nesil oyuncaklar sayesinde hem fiziksel hem de sanal gerçekliği
bir arada deneyimleme fırsatı yakalıyor. Karışık gerçeklik olarak adlandırılan
ve her iki gerçekliği bir arada bulunduran ortamlardaki çocuklar, katılımda
aktifleşiyor ve oyuncakları ihtiyaçlarına göre manipüle ederek kendi kendine öğrenir
hale geliyor. Örneğin akıllı hikâye anlatma oyuncaklarını deneyimleyen
çocuklar, pelüş oyuncakları manipüle ederek değiştirdikleri sanal içerik
sayesinde kendi hikâyelerini yaratma yoluna gidiyor. Çocuklar bu sayede
yaratıcılığı, yansıtıcı düşünme ve hayal etme güdülerini geliştirme imkânı
yakalıyor.
Amaca
yönelik motivasyon
Akıllı oyuncaklar,
çocukların belli bir amaca ulaşmak için ihtiyaç duyduğu motivasyonu da
sağlıyor. Buna ek olarak akılda tutma ve düşünme becerilerini geliştirdiği
için, bilişsel birer materyal olarak görülüyor. Akıllı oyuncakların çocukların
gelişimine dahil olmasını kolaylaştıran etmenlerin başında ise çocukların
teknolojik materyallere olan ilgisi geliyor. Bir diğer önemli etmen ise; bu
oyuncakların çocukları düşünme, yaratıcılık, hayal etme vb. becerilerini
teknolojik ortamla entegre etmede benzersiz bir role sahip olması olarak öne
çıkıyor. Hikâye anlatımı, matematiksel düşünme, kavram öğrenme aktiviteleri,
akıllı oyuncaklarla uygulanabilecek bilişsel aktivitelere en güzel örnekler
olarak dikkat çekiyor.
Fantastik
oyun içsel duyuları artırıyor
Teknoloji odaklı,
yapılandırılmış ve anlamlı bir örüntüye sahip olan akıllı oyuncaklar, fantastik
oyun aktivitelerine de zemin hazırlıyor. Fantastik oyunlar, çocukların içsel
duygularını ve hislerini herhangi bir kısıtlama olmaksızın yansıtmalarına
olanak sağlayan otantik bir aktivite olarak öne çıkıyor. Bu otantik ortam hem
fiziksel gerçekliğin hem de sanal gerçekliğin bir arada bulunduğu karışık
gerçeklik ortamını sunuyor. Bu sayede çocuklar hem fiziksel gerçekliğe bağlı
kalmıyor hem de sanal gerçekliğin bileşenlerinden faydalanıyor.
Akıllı oyuncaklar, çocuklar
ve sistem arasında karşılıklı etkileşim yaratabilen teknolojilerle
donatıldıkları için sahip oldukları etkileşimli yapı itibariyle çocukların
karışık gerçeklik ortamında aktif olarak yer almalarını sağlıyor.